..
Επί Φραγκοκρατίας αποτελούσε μέρος του Πριγκιπάτου Αχαΐας, ενώ επί τουρκοκρατίας ήταν πρωτεύουσα της Ηλείας και κατέστη κέντρο ανεφοδιασμού κατά την Ελληνική επανάσταση του 1821. Στην συνοικία "Καθολική" σώζεται η βυζαντινού ρυθμού εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου που σε επιγραφή που υπάρχει αναφέρεται ως χρονολογία ανακαίνισης το 1702. Η Γαστούνη αποτελεί την έδρα του Δήμου Πηνειού, ενώ παλαιότερα αποτελούσε την έδρα του Καποδιστριακού Δήμου Γαστούνης.
Ιστορία
Η Γαστούνη άγνωστο πότε ιδρύθηκε , τον 6ο με 8ο αιώνα μ.Χ αναφέρεται ότι η περιοχή ήταν σημαντικό κέντρο παραγωγής μεταξιού και ευδοκιμούσαν γιαυτό τον σκοπό πολλές μουριές. Μετά την κατάκτηση της Πελοποννήσου από τους Φράγκους έγινε εγκατάσταση τους και στην Γαστούνη, ένας από αυτούς ο "Γκαστόν" (Gaston) έδωσε και το σημερινό όνομα της πόλης.
Επί Ενετοκρατίας αποτέλεσε έδρα επαρχίας , territorii, της Γαστούνης που ανήκε με την σειρά της στην διοίκησης Αχαΐας μία από τις τέσσερις της Πελοποννήσου.
Μέχρι την Τουρκοκρατία έγινε το σημαντικότερο κέντρο και αργότερα η πρωτεύουσα της Ηλείας. Στην Α' Τουρκοκρατία αποτέλεσε έδρα καζά (επαρχίας) με το όνομα Καζάς της Γαστούνης" και στην Β΄τουρκοκρατία Βιλαέτι με το όνομα "Βιλαέτι της Γαστούνης" και ήταν η πρωτεύουσα όλης της Ηλείας]. Ήταν το μεγαλύτερο σε έκταση Βιλαέτι καταλάμβανε όλον τον σημερινό νομό Ηλείας κι επιπλέον εδάφη έξω από αυτού, μετέπειτα αποσπάστηκε ο Πύργος και ακόμα εννέα χωριά και αποτέλεσαν ξεχωριστό βιλαέτι αυτό του Πύργου. Την περίοδο αυτή είχαν εγκατασταθεί πολλοί Οθωμανοί στην πόλη , προύχοντες της Γαστουνης ήταν η Οικογένεια Σισίνη.
Στη επανάσταση του 1770, γνωστή σαν Ορλωφικά, και τον Μάρτιο επαναστάτες κυρίως από την Ζάκυνθο που ήρθαν με πλοία γιαυτό τον σκοπό και μερικοί ντόπιοι πολιόρκησαν την Γαστούνη. Η πόλη καταλήφθηκε αναίμακτα αφού η Οθωμανική φρουρά της την παρέδωσε με την συμφωνία να τους αφήσουν να φύγουν στην Πάτρα όπως κι έγινε. Οι Ζακύνθιοι όρισαν διοικητή "Κυβερνήτης και Πρεβεδούρος Πύργου και Γαστούνης" τον Ν. Φορτούνα.
Κατά την επανάσταση του 1821 σημαντικό ρόλο έπαιξε η Οικογένεια Σισίνη, το σπίτι της οικογένειας διασώζεται και σήμερα, όπου με δικό τους στρατιωτικό σώμα πήραν μέρος στον απελευθερωτικό αγώνα. Στις 27 Μαρτίου 1821 ο Σισίνης με τον Βιλαέτη και 1000 αγωνιστές πολιόρκησαν τη Γαστούνη και 20.000 Οθωμανούς και Αρβανίτες Λαλαίους που ήταν μέσα χωρίς να καταφέρουν να την καταλάβουν.
Το 1922 έγινε εγκατάσταση προσφύγων από την Μικρά Ασία από διάφορες περιοχές, σήμερα είναι οργανωμένοι στον "Σύλλογο Μικρασιατών Γαστούνης «Οι Ίωνες»".
Στις 20 Αυγούστου 1941 ο Γερμανικός στρατός εισήλθε και κατέλαβε τη Γαστούνη, για τις ανάγκες των κατακτητών επιτάχτηκε το κτίριο του γυμνασίου μέχρι τον Σεπτέμβριο του 1944 που οι Γερμανοί αποχώρησαν. Κατά την διάρκεια του εμφυλίου πολέμου οι αντάρτες προσπάθησαν ανεπιτυχώς να καταλάβουν την Γαστούνη.
Δημογραφία
| έτος | κάτοικοι |
|---|---|
| 1770 | 3000 |
| 2001 | 7423 |
| 2011 | 7485 |
Αξιοθέατα της Γαστούνης
Οικία Σισίνη
Το σπίτι της οικογένειας Σισίνη αναπαλαιωμένο σήμερα προορίζεται να στεγάση μουσείο. Ένα διάστημα ήταν δημαρχιακό μέγαρο του Δήμου Ήλιδας.Ναός Παναγίας Καθολικής
Ναός κατασκευασμένος κατά την Φραγκοκρατία τον 12ο αιώνα μ.Χ που χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα. Κτισμένη σε βυζαντινό ρυθμό με μικρή Φράγκικη προσθήκη του 14ου αιώνα, επιγραφή που έχει βρεθεί αναφέρει έτος κτίσης το 1279. Κατά καιρούς γίνονται ανασκαφές στον ναό και βρίσκονται πολλές παλιές τοιχογραφίες πίσω από νεότερες.
Σημαντικά Πρόσωπα
- Οικογένεια Σισίνη
- Γεώργιος Σισίνης
- Χρύσανθος Σισίνης
- Μιχαήλ Σισίνης
- Νίκος Καχτίτσης
- Νικόλαος Σισίνης, δήμαρχος Ήλιδας
Αθλητισμός
Στο ποδόσφαιρο σύλλογος της Γαστούνης είναι ο Αίας με χρώματα κόκκινο - άσπρο και με παρουσίες σε εθνικές κατηγορίες. Άλλοι σύλλογοι είναι οι Γ.Σ. Γαστούνης και ο Α.Σ. Απόλλων.απο ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου