Επείγον. ...Κινδυνεύει ο Ναός του Επικούρειου Απόλλωνα απο τις φωτιές
Επείγουσα έκκληση από την Ηλεία για εναέρια μέσα.
Κινδυνεύει ο Ναός του Επικούρειου Απόλλωνα
Κινδυνεύει ο Ναός του Επικούρειου Απόλλωνα
Τρίτη, 21/08/12
Επείγουσα έκκληση από την Ηλεία με έγγραφο που εστάλη στις 15.00 από την Περιφερειακή Ενότητα Ηλείας.Στο έγγραφο που απευθύνεται στο Γ.Γ Πολιτικής Προστασίας και τον Υπουργό Δημοσίας Τάξης απευθύνεται έκκληση έγκαιρης και αποφασιστικής αντιμετώπισης του κινδύνου που είναι ορατός και άμεσος, η φωτιά που μαίνεται στον Νομό Μεσσηνίας, στην περιοχή Αυλώνα, δηλαδή στα όρια του Νομού Ηλείας, να «περάσει» στο Νομό μας και με αποτέλεσμα να υπάρχει άμεσος κίνδυνος καταστροφής του οικοσυστήματος του ποταμού Νέδα, του δάσους των Πλατανιών και του ναού του Επικούρειου Απόλλωνα και βεβαίως και κατοικημένων περιοχών στον Νομό Ηλείας.
Η Π.Ε Ηλείας ζητά την άμεση αποστολή εναέριων μέσων, καθώς και την ενίσχυση των πυροσβεστικών δυνάμεων της Ηλείας.
Όλες αυτές οι ενέργειες τονίζεται στο έγγραφο πρέπει να γίνουν άμεσα ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος που προαναφέρθηκε.
Από την πλευρά της, η Περιφερειακή Ενότητα Ηλείας, βρίσκεται σε απόλυτη ετοιμότητα για ότι της ζητηθεί, ώστενα συνδράμει στο έργο κατάσβεσης από την Πυροσβεστική Υπηρεσία.
ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΕΓΓΡΑΦΟ :
Δύο λόγια για Ναό του Επικούρειου Απόλλωνα:
Ο ναός του Επικουρίου Απόλλωνος βρίσκεται στις Βάσσες της Φιγάλειας της Αρκαδίας, κοντά στα σύνορα του νομού με την Μεσσηνία.Είναι ένας από τους σπουδαιότερους και επιβλητικότερους ναούς της αρχαιότητας και αφιερώθηκε από τους Φιγαλείς στον Απόλλωνα διότι τους βοήθησε να ξεπεράσουν μια επιδημία πανώλης. Ο ναός υψώνεται επιβλητικά στα 1.130 μέτρα, στο κέντρο της Πελοποννήσου, πάνω στα βουνά μεταξύ Ηλείας, Αρκαδίας και Μεσσηνίας και βρίσκεται 14 χλμ. νότια της Ανδρίτσαινας.
Πηγή: citypress
Επικουρειος Απολλων - Apollo Temple
Apollo Temple in Arcadia
Ο
ναός του Επικούρειου Απόλλωνα στις Βάσσες της Φιγαλείας (17 χιλιόμετρα
απ' την Ανδρίτσαινα) είναι ένας από τους σπουδαιότερους και
επιβλητικότερους της αρχαιότητας, με μια απόκρυφη πτυχή που κάποιοι
ισχυρίζονται ότι αποτελεί τα θεμέλιά του...
Αφιερώθηκε
από τους Φιγαλείς στον Απόλλωνα διότι τους βοήθησε να ξεπεράσουν μια
επιδημία πανώλης. Ο ναός υψώνεται επιβλητικά στα 1.130 μέτρα, στο κέντρο
της Πελοποννήσου, πάνω στα βουνά μεταξύ Ηλείας, Αρκαδίας και
Μεσσηνίαςκαι βρίσκεται 14 χλμ. νότια της Ανδρίτσαινας και 11 χλμ.
βορειοανατολικά των Περιβολίων. Ο ναός ανεγέρθηκε το δεύτερο μισό του
5ου αιώνα π.Χ. (420-410 π.Χ;) και αποδίδεται στον Ικτίνο, τον
αρχιτέκτονα του Παρθενώνα. Το μνημείο αυτό με την πανανθρώπινη σημασία
και συνάμα ένα από τα καλύτερα σωζόμενα της κλασικής αρχαιότητας ήταν το
πρώτο στην Ελλάδα που περιλήφθηκε στα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς
της Ουνέσκο το 1986.
Ο
κλασικός ναός είναι θεμελιωμένος πάνω στο φυσικό βράχο του όρους
Κωτιλίου σε ειδικά διαμορφωμένο γήπεδο. Η τοποθεσία του ναού ονομαζόταν
στην αρχαιότητα Βάσσες (μικρές κοιλάδες) και φιλοξενούσε από τον 7ο
αιώνα π.Χ. ιερό του Απόλλωνος Βασσίτα που είχαν ιδρύσει οι γειτονικοί
Φιγαλείς, οι οποίοι λάτρευαν τον θεό με την προσωνυμία Επικούριος δηλαδή
βοηθός, συμπαραστάτης στον πόλεμο ή στην αρρώστια. Ο πρώτος ναός
γνώρισε και μεταγενέστερες φάσεις, γύρω στο 600 και γύρω στο 500 π.Χ.,
από τις οποίες σώζονται πολυάριθμα αρχιτεκτονικά μέλη.
Ο
αρχαίος περιηγητής Παυσανίας που τον επισκέφθηκε, θαμπώθηκε από την
ομορφιά του και τον κατέταξε δεύτερο μετά της Τεγέας σε κάλλος και
αρμονία. Ο ναός ξεχωρίζει από τους υπόλοιπους κλασικούς ναούς της
αρχαιότητας γιατί δεν εμφανίζει ανατολικομεσημβρινό προσανατολισμό αλλά
είναι κατασκευασμένος με διεύθυνση από βορά προς νότο λόγω οικονομίας
του χώρου ή για λατρευτικούς λόγους που συνδέονται με τις παραδόσεις των
Αρκάδων μιας και άλλοι ναοί της περιοχής φέρουν ίδιο προσανατολισμό .
Ο
ναός συνδυάζει αρχαϊκά, κλασικά και παραδοσιακά αρκαδικά
χαρακτηριστικά. Έτσι προσφέρει ένα ελκυστικό μείγμα του παλιού και του
νέου, του αγροτικού και του εκλεπτυσμένου. Η επιμήκης περίπτερη δομή
(39,87x16,13 μέτρα) είναι κατασκευασμένη κυρίως από γκρίζο ασβεστόλιθο
τοπικής προέλευσης. Η εξωτερική κιονοστοιχία του εξάστηλου ναού
ακολουθεί έναν εξαιρετικά αυστηρό δωρικό ρυθμό (οι μετόπες δεν είναι
λαξευμένες).
Όμως
στο εσωτερικό, έξοχης ποιότητας γλυπτική συνταιριάζεται με έναν πιο
περίτεχνο αρχιτεκτονικό ρυθμό. Το εμπρόσθιο τμήμα του πρόναου και του
οπισθόδομου με δύο κίονες εν παραστάσει (in antis) αναδιατυπώνουν το
δωρικό ρυθμό. Χαρακτηρίζεται λοιπόν ως ναός δωρικός, δίστυλος εν
παραστάσει περίπτερος.
Αντιθέτως
στον σηκό μια σειρά εντοιχισμένων ιωνικών κιόνων στέκονται απέναντι σε
χαμηλούς τοίχους στήριξης. Στο νότιο τμήμα όπου βρίσκεται το άδυτο, οι
δύο τελευταίοι ιωνικοί κίονες του σηκού στέκονται στο μακρινό άκρο λοξών
τοίχων, ενώ ανάμεσά τους βρίσκεται ένας κορινθιακός κίονας, μόνος στο
κέντρο του ναού.
Το
κιονόκρανο του κίονα αυτού αποτελεί «το αρχαιότερο σωζόμενο δείγμα και
θεωρείται πρότυπο για όλα τα "Κορινθιακά" μνημεία του ελληνικού,
ρωμαϊκού και μεταγενέστερων πολιτισμών» .
Η
διακόσμηση είναι αξιοσημείωτη ειδικά λόγω των διαφορετικών υλικών που
χρησιμοποιούνται: οι τοίχοι, οι βάσεις και οι κίονες είναι από
ασβεστόλιθο, τα ιωνικά κιονόκρανα και το κορινθιακό κιονόκρανο είναι από
μάρμαρο Δολιανών όπως και οι λαξευτές μετόπες της εξωτερικής ζωφόρου
του κυρίως ναού, οι βάσεις της ιωνικής ζωφόρου στο εσωτερικό του
τεμένους, τα ερείσματα και τα κεραμίδια της οροφής.
H Ζωφόρος
Στις
αρχές του 19ου αιώνα η ζωφόρος ανασκάφηκε από τα ερείπια και δόθηκε
προς πώληση. Τελικά αγοράστηκε από την βρετανική κυβέρνηση...
Στην
αρχαιοελληνική αρχιτεκτονική η ζωφόρος κοσμούσε το εξωτερικό του ναού
αλλά στις Βάσσες η ζωφόρος περιέτρεχε το εσωτερικό του σηκού. Η ζωφόρος
αναπαριστά δύο θέματα: τη μάχη ανάμεσα στους Έλληνες, με αρχηγό
τον Ηρακλή (διακρίνεται από τη λεοντή του) και τις Αμαζόνες και τη μάχη
μεταξύ Λαπιθών και Κενταύρων.
Το
δεύτερο ήταν συχνό θέμα στην αρχαιοελληνική τέχνη και εμφανίζεται στις
μετόπες του Παρθενώνα. Εδώ οι γυναίκες των Λαπιθών απεικονίζονται να
κρατούν σφιχτά τα μικρά παιδιά τους καθώς προσπαθούν να αντισταθούν
στους Κενταύρους.
Αν
και η απόδοση αυτής της ζωφόρου είναι ανομοιογενής στην ποιότητα,
δραματική ζωηρότητα και βίαιη κίνηση διέπουν το όλο σχέδιο. Τα
υπερβολικά στροβιλιζόμενα ενδύματα των Λαπιθών γυναικών και των Αμαζόνων
απηχούν και ενισχύουν την αίσθηση της κίνησης που χαρακτηρίζει τις
ίδιες τις μορφές.
Λόγω
αυτών των χαρακτηριστικών ορισμένοι μελετητές παραλλήλισαν τη σύνθεση
με στοιχεία του μπαρόκ. Τη ζωφόρο ίσως φιλοτέχνησε ο γλύπτης Παιώνιος,
δημιουργός της περιφημης Νίκης που εκτίθεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο
Ολυμπίας.
Ανασκαφές
Το εξωτερικό του ναού πριν την τοποθέτηση του στεγάστρου
Ο
ναός παρέμεινε σε χρήση κατά τα ελληνιστικά και ρωμαϊκά χρόνια όπως
φαίνεται από τις επιδιορθώσεις που δεχόταν η κεραμοσκεπή. Με την
κατάρρευση της στέγης λόγω της φθοράς των ξύλινων δοκαριών της επήλθε η
πρώτη σημαντική καταστροφή. Η ανθρώπινη επέμβαση ήταν ένας άλλος
φθοροποιός παράγοντας. Το 1765 ο ναός ταυτίσθηκε επιτυχώς το 1765 από το
Γάλλο αρχιτέκτονα J. Bocher. Το 1812 διενεργήθηκαν οι πρώτες
συστηματικές ανασκαφές από τους: J. Foster, C. R. Cockerell, K. H. von
Hallerstein, G. Gropius, J. Linckh, O. M. Stackerlberg, και P. O.
Brondsted και έφεραν στο φως τις πλάκες της ζωφόρου και το κορινθιακό
κιονόκρανο.
Τα
ευρήματα μεταφέρθηκαν στη Ζάκυνθο, με τη συγκατάθεση του Βελή πασά, που
είχε δωροδοκηθεί για το σκοπό αυτό. Το 1814 η ζωφόρος αγοράστηκε με
εντολή του Αγγλου αντιβασιλιά πρίγκηπα Γεωργίου και το 1815 κατέληξε στο
Βρετανικό Μουσείο. Ο Άγγλος διανοούμενος Christian Muller χαρακτήρισε
την υφαρπαγή των μνημείων πράξη βανδαλισμού, αντίστοιχη με αυτή του
λόρδου Έλγιν .
Το
1902 έγινε συστηματική ανασκαφή της περιοχής από την πρώτη Αρχαιολογική
Εταιρία Αθηνών υπό τους αρχαιολόγους Κ. Κουρουνιώτη Κ. Ρωμαίο και Π.
Καββαδία. Περαιτέρω ανασκαφές έλαβαν χώρα το 1959, 1970 και 1975-80 υπό
την διεύθυνση του Ν. Γιαλούρη. Το 1975 δημιουργήθηκε η Επιτροπή
Συντηρήσεως του Ναού του Επικουρίου Απόλλωνος με καθήκοντα τον
προγραμματισμό και τη σύνταξη μελετών συντήρησης και αναστήλωσης. Το
1982 η Επιτροπή ανασυστάθηκε και το Υπουργείο Πολιτισμού ανέλαβε την
αποκατάσταση του μνημείου.
Το
σαθρό έδαφος στο οποίο είναι χτισμένος, οι ψυχρές κλιματολογικές
συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή και το ασβεστολιθικό υλικό από το
οποίο είναι φτιαγμένος, επέβαλαν τη μόνιμη κάλυψη του με στέγαστρο από
το 1987. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό του υπουργείου το στέγαστρο, το
αντισεισμικό ικρίωμα και οι άλλες εγκαταστάσεις θα απομακρυνθούν μετά
την ολοκλήρωση των απαραίτητων επεμβάσεων.
Η Άλλη Ιστορία…
Το
652 π.χ. οι Σπαρτιάτες κυριέυουν τη Φιγάλεια και οι κάτοικοι της την
εγκαταλείπουν. Απευθύνονται στο μαντείο των Δελφών για να μάθουν πως θα
ανακτήσουν τη πόλη τους. Η απάντηση που τους δόθηκε ήταν ότι έπρεπε να
πολεμήσουν τους Σπαρτιάτες αφού προσλάμβαναν 100 πολεμιστές από το
γειτονικό Ορέσθειο. Οι Φιγαλείς επιστρέφοντας στη πατρίδα τους για να
ευχαριστήσουν το θεό Απόλλωνα αφιέρωσαν ναό που έχτισαν σε ένα φυσικό
πλάτωμα στη πλαγιά του "ΚΩΤΙΛΙΟΥ" και τον ονόμασαν "ΕΠΙΚΟΥΡΙΟ".
Μέχρι
και τα ρωμαϊκά χρόνια ο ναός χρησιμοποιούταν κανονικά και μόνο η βίαιη
επιβολή του χριστιανισμού σταμάτησε τη λειτουργία του.
Η Άλλη Πλευρά της Ίδιας ιστορίας ...
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ ΠΕΤΡΑΚΗ:"ΕΡΕΥΝΩ ΒΡΙΣΚΩ ΚΑΙ ΓΡΑΦΩ"
Ο συγγραφέας παρουσιάζει μία θεωρία για τον Ναό του Επικουρείου Απόλλωνος και προκαλεί για την επιβεβαίωσή της.
Ο
Κύριος Στυλιανός Πετράκης υποστηρίζει πως ο Ναός κατασκευάστηκε κατά
τέτοιον τρόπο διαμορφώθηκε-λαξεύτηκε σε κεκλιμένο βράχο, όπου
τοποθετήθηκαν από τους αρχαίους τεχνίτες του, ένα στρώμα αργίλου, ένα
στρώμα με βότσαλα θαλάσσης, ούτως ώστε να τεθεί η βάση του Ναού επάνω
από αυτή την διαστρωμάτωση. Ώστε να περιστρέφεται περί του άξονά του και
να ακολουθεί την μετάπτωση των Ισημεριών (δηλαδή έχει μία ολίσθηση 50′
και 2" της μοίρας).
Γράφει λοιπόν ο Κύριος Πετράκης :
«...Θα
ήθελα να διατυπώσω τη γνώμη μου για τη σκοπιμότητα και τη λειτουργική
του ναού του Επικουρείου Απόλλωνα, που βρίσκεται κοντά στην Ανδρίτσαινα
στην Αρκαδία. Τότε το 1972 πήγα να μελετήσω τον προσανατολισμό, του
άξονα του Ναού. Επειδή δεν κρατούσα πυξίδα, όπως ξανάγραψα, έμεινα και
βγήκαν τα άστρα. Προέκτεινα τον άξονα του Nαoύ όπως παριστάνεται από τις
ορθογώνιες πλάκες του ανώμαλου τώρα δαπέδου προς τον ουρανό και
συνάντησα τον σημερινό πολικό αστέρα το α της Μικρής 'Άρκτου. Είχε
λοιπόν ένα θαυμάσιο προσανατολισμό από νότο προς Βορρά. 'Όμως
παρατήρησα, ότι ο Ναός έχει υποστεί μεγάλη φθορά, καθιζήσεις στο δάπεδο
και στα νότια σκαλοπάτια, οι κίονες έχουν φύγει από την κατακόρυφο και
μάλιστα ένας στην Νοτιοανατολική γωνία έχει σπάσει σαν να είχε πάθει μια
στρέψη από μετατόπιση ή από μια ολίσθηση προς Νότο ολόκληρου του Ναού.
Δεν μπορούσα να εξηγήσω τη μεγάλη αυτή κατασκευαστική φθορά του Ναού.
Εκεί
στο Ναό συνάντησα τον κ. Πρίγκουρη, διευθυντή τότε της βιβλιοθήκης της
Ανδρίτσαινας και του είπα το σκοπό μου και τι βρήκα πάνω στον Ναό και
τις παρατηρήσεις μου. Του έδωσα συνάντηση για το βράδυ και μου είπε. Εδώ
και τέσσερα χρόνια κάποιος Αμερικανός αρχαιολόγος ο Κούπερ κάνει
πηγάδια γύρω στα θεμέλια του ναού για να δει την στερεότητα των, για να
τον αναστηλώσει κάποιο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο. Βρήκε, μου είπε, ότι τα
θεμέλια στην ανατολική πλευρά κάθονται, σε βάθος δύο περίπου μέτρων,
πάνω σε επίπεδο λαξευμένου βράχου.
Συνάντησε τούνελ στα θεμέλια, βότσαλα θαλασσινά, και όπως γράφει κ. Θάνος Παπαθανόπουλος στο τεύχος 29 Δεκεμβρίου 1988 του περιοδικού. «Αρχαιολογία» στα θεμέλια υπάρχει ένα στρώμα από κιτρινοκόκκινο πηλώδες χώμα σε όλη την έκταση.
Συνάντησε τούνελ στα θεμέλια, βότσαλα θαλασσινά, και όπως γράφει κ. Θάνος Παπαθανόπουλος στο τεύχος 29 Δεκεμβρίου 1988 του περιοδικού. «Αρχαιολογία» στα θεμέλια υπάρχει ένα στρώμα από κιτρινοκόκκινο πηλώδες χώμα σε όλη την έκταση.
Στη
νότια πλευρά ο Κούπερ βρήκε ότι ο ναός έχει φύγει από τη θέση του και
κάθεται πάνω σε αναρρίμματα, μπάζα. Το σχέδιο της αναστήλωσης
εγκαταλείφθηκε. Παρουσιάστηκε λοιπόν σε μένα ένα δύσκολο πρόβλημα. Πώς
έφυγε ο ναός από τα θεμέλιά του και όμως ο άξονάς του να δείχνει τον
βορρά, ο ναός είναι έτοιμος ύστερα από μερικές εκατοντάδες χρόνια να
σωριαστεί καθώς βρίσκεται στην πλαγιά του υψώματος προς δυσμάς σε ένα
βάραθρο. Διάβασα πολλά για το ναό, αλλά σύγχρονα πλούτιζα τις γνώσεις
μου γύρω από την άγνωστη για μας σοφία των κατασκευαστών των αρχαίων
ναών και μνημείων όπως έγραψα σε προηγούμενο κεφάλαιο.
Μου είπε πάλι ο κ. Πρίγκουρης, όταν βρισκόμαστε πάνω στο ναό, ότι δεξιά του Ναού, βλέποντας προς Βορράν και σε μια ψηλότερη κορυφή της οροσειράς υπάρχει ένας άλλος ναός που και κείνος έχει τον άξονά του προς Βορρά. Οι σύγχρονοι μελετητές και οι αρχαιολόγοι λένε ότι ο ναός έχει υποστεί αυτή τη φθορά από τους σεισμούς και τις λεηλασίες από τους διάφορους αρχαιοκάπηλους. Όμως όλα αυτά δεν δικαιολογούν την περίεργη μετατόπιση και στρέψη του Ναού και τις καθιζήσεις στο δάπεδο.
Μου είπε πάλι ο κ. Πρίγκουρης, όταν βρισκόμαστε πάνω στο ναό, ότι δεξιά του Ναού, βλέποντας προς Βορράν και σε μια ψηλότερη κορυφή της οροσειράς υπάρχει ένας άλλος ναός που και κείνος έχει τον άξονά του προς Βορρά. Οι σύγχρονοι μελετητές και οι αρχαιολόγοι λένε ότι ο ναός έχει υποστεί αυτή τη φθορά από τους σεισμούς και τις λεηλασίες από τους διάφορους αρχαιοκάπηλους. Όμως όλα αυτά δεν δικαιολογούν την περίεργη μετατόπιση και στρέψη του Ναού και τις καθιζήσεις στο δάπεδο.
Αλλά
ας έλθουμε τώρα στην αστρονομία. 'Έχουμε βρει πάλι από τους αρχαίους
ότι ο Πολικός Αστέρας, δηλαδή το σημείο του Ουρανού που συναντά η
προέκταση του άξονα της γης, στην εποχή των πυραμίδων ήταν ένας άλλος
αστέρας. 'Ήταν το Α του αστερισμού του Δράκοντα. Παραδεχόμαστε, και
είναι σωστό, ότι ένεκα της μετάπτωσης των Ισημεριών ο Βόρειος Πόλος του
Ουρανού που μπορεί να μην είναι πάνω σε αστέρα μετακινείται και σε
διάστημα 26.000 ετών διαγράφει ένα μικρό κύκλο με κέντρο τον πόλο της
εκλειπτικής. Πόλος της εκλειπτικής είναι ένα σταθερό σημείο του Ουρανού
που βρίσκεται αν φέρουμε τη κάθετο από τον 'Ήλιο προς την εκλειπτική.
Την περίοδο των 26.000 ετών την έλεγαν οι αρχαίοι Πλατωνική περίοδο. Δεν
διάβασα όμως ακόμη κάτι σχετικό με τις αστρονομικές εργασίες του
Πλάτωνα και των μαθητών του. 'Όποιος τις γνωρίζει μπορεί να μου γράψει.
Η
μετάπτωση των Ισημεριών κατά 50,2 δεύτερα λεπτά της μοίρας κάθε χρόνο
προξενεί την συστολή του χρόνου και τη μετατόπιση των ζωδίων ανάμεσα
στους αστερισμούς. Δηλαδή το ζώδιο του Κριού μπήκε στον αστερισμό των
Ιχθύων.
Εμείς
σήμερα παραδεχόμαστε ότι ο 'Ίππαρχος ο Ρόδιος, δηλαδή από το νησί Ρόδο
το 200 π.Χ. ανακάλυψε τη μετάπτωση των Ισημεριών. Αν όμως μελετήσουμε
τους Ορφικούς ύμνους και ιδιαίτερα τον ύμνο του Απόλλωνα και τον Πλάτωνα
θα πρέπει να παραδεχτούμε ότι πολύ παλαιότερα οι αρχαίοι εγνώριζαν το
φαινόμενο και μας το αποτύπωσαν στο Ναό του Επικουρείου Απόλλωνα. Δηλαδή
έκαναν δύο Ναούς που να βρίσκονται στον ίδιο μεσημβρινό. Ο ένας είναι ο
Ναός του Επικουρείου Απόλλωνα στις Βάσσες Ηλείας και ο άλλος είναι πολύ
ψηλότερα στην κορυφή του βουνού Κωτυλίου που τον είχαν σαν πιλότο, σαν
αφετηρία.
Οι
άξονες και των δύο Ναών είχαν προσανατολισμό προς Βορρά. Την χρονολογία
της κατασκευής των ο γήινος μεσημβρινός, όπως και σε κάθε χρονολογία,
είχε σαν προέκταση στον Ουρανό τον Ουράνιο Μεσημβρινό. Αλλά όμως με το
πέρασμα των αιώνων, ο μεν γήινος Μεσημβρινός παραμένει ο ίδιος, δηλαδή ο
προσανατολισμός προς Βορράν των κιόνων του Ερεχθείου και των κάθετων
κιόνων του Ολυμπίου Διός στην Αθήνα κλπ. δηλ. δεν αλλάζει, ενώ ο
Ουράνιος Μεσημβρινός επειδή μεταβάλλεται ο Βόρειος Πόλος του ουρανού
αλλάζει προς τα αριστερά κάθε έτος 50,2 δευτερόλεπτα της μοίρας. 'Έτσι
πήγε από το Ά του αστερισμού του Δράκοντα στο Ά του αστερισμού της
Μικρής 'Άρκτου.
Πώς
τώρα θα καταδείξουμε πάνω στην επιφάνεια της γης και πώς θα κάνουμε μια
κατασκευή για να το μετρήσουμε; Απλούστατα, να βάλουμε ολόκληρο το Ναό
του Επικουρείου Απόλλωνα να στρέφεται περί ένα κατακόρυφο υπόγειο άξονα
στη Νοτιοανατολική γωνία του και να ολισθαίνει πάνω σε μια κλίνη που να
έχει κλίση προς Νότο. Να υπολογίσουμε με ακρίβεια το βάρος του Ναού ώστε
η γωνία στροφής κάθε έτος να είναι ίση με τη μετάπτωση των Ισημεριών.
Και
τα δύο αυτά θέματα τα έλυσαν οι σοφοί κατασκευαστές του Ναού. Διάλεξαν
λοιπόν οι ιερείς του Απόλλωνα στον ορεινό όγκο στις Βάσσες ένα πέτρωμα
από σχιστόλιθο που να έχει κλίση προς Νότο και στην πλαγιά του κοντά
στην κορυφογραμμή, αφού ισοπέδωσαν με ελαφρά κλίση το πέτρωμα, έβαλαν τα
υλικά για την ολίσθηση και εκεί πάνω τοποθέτησαν πολλές πλάκες και σε
πολλές στρώσεις. Οι μεγάλες πέτρινες πλάκες και οι στρώσεις συνδέονται
μεταξύ των με ανοξείδωτους σιδερένιους συνδετήρες. Στο άνοιγμα που άφηνε
στο σίδερο έχυναν μόλυβδο για να κρατά τους κραδασμούς. Αυτό το σίδερο
και το μολύβι ήταν η αιτία να πάθει ο Ναός μεγάλες καταστροφές από τους
βεβήλους. Τέτοιες συνδέσεις βλέπουμε στο δάπεδο του Ναού της Προναίας
Αθηνάς στο θόλο όπως τον λέμε στους Δελφούς στα σκαλοπάτια του Θησείου
και αλλού.
Έκαμαν
λοιπόν μια κλίνη, ένα στρώμα που θα περιστρεφόταν γύρω από ένα πέτρινο
κατακόρυφο άξονα που θα ήταν βαθιά χωμένος στο πέτρωμα και θα βρισκόταν
στην Νοτιοανατολική γωνία των θεμελίων. Εκεί επάνω σε όλο αυτό το
κατασκεύασμα έβαλαν τις 36 κολόνες του Ναού με τη στέγη του αν είχε. Ο
Ναός θα είχε οπτική επαφή με τον άλλο Ναό που βρίσκεται δεξιά βλέποντας
προς Βορράν στην κορυφή του Κωτυλίου και θα βρισκόταν και οι δύο στον
ίδιο Μεσημβρινό. Με άλλα λόγια η πυξίδα από το Ναό του Απόλλωνα με
σκόπευση προς τον άλλο ναό πιλότο – σημαδούρα θα έδειχνε μηδέν.
Ευχάριστο και πολύ ικανοποιητικό για ένα ερευνητή είναι να στέκεται στην
Δυτική πόρτα ενός αναστηλωμένου από τους Ενετούς ιερού κορυφής των
Μινωϊτών και να παίρνει τη σκόπευση προς το παραθυράκι της κόγχης του
ιερού και να βρίσκει ακριβώς 90 μοίρες. Είναι το εκκλησάκι του
εορτάζοντος και σήμερα ναού του Αη-Γιάννη στα 'Άπτερα Χανίων.
Ο
άξονας του Ναού, όπως διαγράφεται από τις πλάκες του δαπέδου ήταν
προσανατολισμένος προς Βορράν. Μα και σήμερα μετά από 2.500 χρόνια πάλι
βλέπει το Βορρά έστω και να στρέφεται. Υπολογίζω ότι αν μετρήσουμε τη
γωνία του άξονα του Ναού και της διεύθυνσης προς τον Ναό του Κωτυλίου θα
βρούμε 33 μοίρες. 'Όλα αυτά τα πράγματα τα έγραψα και τα παράστησα με
σχήματα και στην επιτροπή αναστήλωσης του Ναού και στη Μαθηματική
Εταιρεία Πατρών, αλλά τiποτε. Η μελέτη και η προώθηση της αρχαίας σοφίας
δεν είναι έργο μόνο των Αρχαιολόγων και Αρχιτεκτόνων, δεν είναι μόνο η
μελέτη του κάλλους και της αρμονίας αλλά και η βαθιά σκοπιμότητα και
λειτουργική. Γι' αυτό χρειάζεται ένα μεγάλο πλήθος ειδικών επιστημόνων
που να έχουν προσαρμοστεί στη σοφία των αρχαίων.
Παρακαλώ
τους φοιτητές του Μαθηματικού τμήματος στο Πανεπιστήμιο Πατρών να
αφήσουν για μια μέρα τις καφετέριες και τις ντισκοτέκ και αφού διαβάσουν
καλά το κεφάλαιο αυτό να πάνε έστω και με τους καθηγητές των πάνω στο
Ναό να μελετήσουν να μάθουν και να με επαληθεύσουν. 'Έχουν λέει,
ερευνητικές ομάδες. Ναι, να ερευνούμε κάτι σωστά. Κάτι που να
ανταποκρίνεται στα πράγματα....»
Μετά από όλα αυτά, αποφασίσαμε να ελέγξουμε αυτούς τους ισχυρισμούς και θα επανέλθουμε με τεκμηριωμένες διαπιστώσεις και έρευνα. Το επόμενο άρθρο που θα αφορά στο Ναό του επικούρειου Απόλλωνα, θα είναι εκρηκτικό♦... stay tuned.
Martin McDaren
Πηγές:
"Archaeological Society"
"Archaeological Foundation of Greece"
"The Classic Greece"
"The Arcadian Civilization"
"Olympia.gr"
Σ. Μ. Πετράκης “ΕΡΕΥΝΩ ΒΡΙΣΚΩ ΚΑΙ ΓΡΑΦΩ”
"freehellenes.org"
"schizas.com"
"visaltis.blogspot"
"Wiki"
Μάρτιος 1994 – Μάρτιος 2014: Είκοσι χρόνια από τον θάνατο της «τελευταίας Ελληνίδας θεάς»
Τα μεγάλα έργα στο νομό που φέρουν τη σφραγίδα της
Του Χρήστου Βορλόκα
Αν η Μελίνα Μερκούρη δεν «λύγιζε» από την αρρώστια της τον Μάρτη του 1994, η σφραγίδα της σε έργα πολιτισμού στην Ηλεία θα ήταν πολύ πιο έντονη, όπως είχε εκμυστηρευτεί σε ανύποπτο χρόνο στον γράφοντα ένας από τους ανθρώπους που αγωνίστηκαν μαζί και συμπορεύτηκαν στην πολιτική, ο αείμνηστος υπουργός Γιάννης Σκουλαρίκης.
Ήταν Κυριακή 6 Μαρτίου 1994 όταν η Μελίνα, μετά από άνιση μάχη με τον καρκίνο, στο νοσοκομείο «Memorial» της Νέας Υόρκης, «πέταξε» στην αιωνιότητα. Σήμερα, είκοσι χρόνια μετά, αρκούν μόνο τρία μεγάλα έργα πολιτισμού στο νομό Ηλείας για να αντιληφθεί κανείς ότι η Μελίνα των αγώνων, η πρωτοπόρα και ένθερμη διεκδικήτρια της επιστροφής των Μαρμάρων του Παρθενώνα, άφησε το δικό της ανεξίτηλο στίγμα και στα πολιτιστικά πράγματα του τόπου μας. Η «Πρωινή» φέρνει στο προσκήνιο σήμερα αυτή τη διακριτική όσο και ουσιαστική προσφοράς της Μελίνας Μερκούρη στην Ηλεία, μια προσφορά που δεν είναι ιδιαίτερα γνωστή στο ευρύ κοινό.
Η σωτηρία του Επικούριου Απόλλωνα
Οι αντίξοες καιρικές συνθήκες στην περιοχή του ναού του Επικούριου Απόλλωνα στις Βάσσες, ανάμεσα Ανδρίτσαινα και Φιγαλεία, με το έντονο κρύο και τα χιόνια τον χειμώνα είχαν σαν αποτέλεσμα τη μεγάλη καταπόνηση του μνημείου που συγκαταλέγεται στα μνημεία παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO. Η σωτηρία του ναού, έγινε πράξη με απόφαση της τότε υπουργού Πολιτισμού Μελίνας Μερκούρη. Συγκεκριμένα το 1982 έγινε στο υπουργείο Πολιτισμού η ανασύσταση της επιτροπής συντήρησης του ναού του Επικούριου Απόλλωνα η οποία είχε συσταθεί το 1975 αλλά είχε αδρανοποιηθεί. Σχεδόν αμέσως μετά την ανασύσταση της επιτροπής άρχισε συστηματικά το πολύ δύσκολο και απαιτητικό έργο συντήρησης, αναστήλωσης και αποκατάστασης του μνημείου, το οποίο συνεχίζεται μέχρι σήμερα.
Η Μελίνα Μερκούρη έβαλε την υπογραφή της και για το έργο προστασίας του ναού από τις επιδράσεις των καιρικών φαινομένων, έτσι το 1987 πραγματοποιήθηκε η κατασκευή του ειδικού στεγάστρου το οποίο υφίσταται και σήμερα, ενώ προβλέπεται να απομακρυνθεί όταν θα έχουν ολοκληρωθεί οι εργασίες.
Στο μουσείο της Ολυμπίας
Μια μόνο φορά στη θητεία της ως υπουργός Πολιτισμού η Μελίνα Μερκούρη είχε επισκεφθεί την Ολυμπία, στις 7 Φεβρουαρίου 1982, ημέρα Κυριακή. Ήταν ωστόσο μια ξεχωριστή και λαμπερή παρουσία που έμεινε για πολλά χρόνια στη μνήμη όσων την συνάντησαν εκεί. Τότε, έκοψε την κορδέλα των εγκαινίων στο νέο αρχαιολογικό μουσείο της Ολυμπίας, παρουσία μεγάλων προσωπικοτήτων του πνεύματος και της τέχνης, όπως ο κορυφαίος ζωγράφος Γιάννης Τσαρούχης, ο ακαδημαϊκός και μετέπειτα πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών καθηγητής Μιχαήλ Σακελαρίου, οι πανεπιστημιακοί καθηγητές αρχιτεκτονικής Σόλων Κυδωνιάτης και Μανόλης Κορρές, ο σκηνοθέτης και σύντροφος της Μελίνας Ζυλ Ντασέν, ο γενικός έφορος αρχαιοτήτων Νίκος Γιαλούρης κ.α. Παρουσία του τότε υπουργού Δημόσιας Τάξης Γιάννη Σκουλαρίκη και του τότε υφυπουργού Οικονομικών Δημήτρη Γεωργακόπουλου, η Μελίνα εγκαινίασε το μουσείο και επιθεώρησε τη νέα έκθεση των αρχαίων ευρημάτων.
Στην ομιλία της, τότε, η Μελίνα Μερκούρη είχε κάνει κάποιο λογοπαίγνιο για το άβατο της Ολυμπίας στις γυναίκες κατά την αρχαιότητα, λέγοντας: «Ο αρχαίος νόμος, απαγόρευε σ’ όλες τις παντρεμένες γυναίκες, εκτός από την ιέρεια της θεάς Δήμητρας, να μπουν στην Άλτη κατά την περίοδο των αγώνων. 1589 χρόνια μετά την κατάργησή τους, η μοίρα το ’φερε μια παντρεμένη γυναίκα να είναι υπουργός Πολιτισμού της Ελληνικής κυβέρνησης και με την ιδιότητα αυτή να εγκαινιάζει σήμερα το έργο αυτό που βρίσκεται κάτω από την αιγίδα του Προέδρου της Δημοκρατίας. Θέλω να πιστεύω ότι το πνεύμα των προγόνων μας, αυτό το ευέλικτο και πάντα προσαρμοσμένο στις συνθήκες των καιρών πνεύμα, δεν θα αισθάνεται προσβεβλημένο. Προσωπικά αισθάνομαι τιμή και συγκίνηση…».
Η Μελίνα Μερκούρη έφυγε τότε από την Ολυμπία, δίνοντας την υπόσχεση ότι θα μεριμνήσει για την ολοκλήρωση της έκθεσης, χρηματοδοτώντας και την αποκατάσταση του περίφημου αγάλματος της Νίκης του Παιωνίου, το οποίο παρέμεινε για μερικά ακόμη χρόνια στο παλαιό μουσείο μέχρι να αποκατασταθεί. Φυσικά δεν στάθηκε μόνο σ’ αυτό, αφού χρηματοδότησε την συνέχιση του ανασκαφικού έργου τόσο στην Ολυμπία όσο και στην Αρχαία Ήλιδα (με την επιμέλεια του Ν. Γιαλούρη), η οποία άρχισε σιγά - σιγά να αναδεικνύεται σε σημαντικό αρχαιολογικό χώρο. Η χρηματοδότηση συνέχισης των ανασκαφών αποτελεί μια καθοριστική πολιτική πράξη της Μελίνας, καθώς σημαντικά ακόμη ευρήματα, όπως τμήμα της κνήμης του Απόλλωνα από το δυτικό αέτωμα του ναού του Δία, πήραν τη θέση τους στο μουσείο.
Το θέατρο «Απόλλων» του Πύργου
Εγκαταλελειμμένο από το 1960, το δημοτικό θέατρο «Απόλλων» του Πύργου, κτίσμα του 19ου αιώνα, κρίθηκε διατηρητέο από το υπουργείο Πολιτισμού με απόφαση της Μελίνας Μερκούρη. Ο τότε δήμαρχος Πύργου, ο αείμνηστος Μιχάλης Ξυστρής, είχε δημόσια δηλώσει ότι χωρίς την καθοριστική στάση της Μελίνας Μερκούρη το αρχιτεκτονικό στολίδι του Πύργου που σχεδίασε ο Ερνέστος Τσίλερ θα έμενε μισοερειπωμένο. Παρά την έλλειψη κονδυλίων τότε, η Μελίνα έδωσε την υπόσχεσή της στον Μιχάλη Ξυστρή, σε κατ’ ιδίαν συνάντηση μαζί του, ότι θα χρηματοδοτήσει αρχικά το έργο στερέωσης του θεάτρου, ώστε αυτό να μην καταρρεύσει. Η ίδια, η οποία λάτρευε καθετί που είχε σχέση με το θέατρο, ενέκρινε την οριστική μελέτη το 1987 και αμέσως άρχισαν οι εργασίες. Η όλη εργολαβία περιελάμβανε επίσης, με βάση τη μελέτη του αρχιτέκτονα Γιάννη Πετρόπουλου, την προσθήκη του φουαγιέ και τη διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου. Για την χρηματοδότηση του έργου αξιοποιήθηκαν διάφορα ευρωπαϊκά προγράμματα και το συνολικό κόστος έφτασε τα 177 εκατ. δραχμές.
Φυσικά δεν έλειψαν και άλλα μικρότερα έργα με τη «σφραγίδα» της Μελίνας, όπως αποκατάσταση βυζαντινών μνημείων (Ελεούσα και Παναγία Καθολική), που είχαν υποστεί ζημιές από τους σεισμούς του 1988 στο Βαρθολομιό, έργα ανάδειξης και σήμανσης μικρότερων αρχαιολογικών χώρων και μνημείων, κ.α. Ακόμη στάθηκε στο πλευρό της Ολυμπίας, στον αγώνα κατά της εμπορευματοποίησης της Ολυμπιακής Φλόγας για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1984 στο Λος Άντζελες, ενώ στήριξε οικονομικά δεκάδες πολιτιστικούς συλλόγους της Ηλείας.
Ρίγη συγκίνησης με τον χαμό της…
Στο άκουσμα του θανάτου της Μελίνας Μερκούρη, μια εικοσαετία πριν, οι Ηλείοι ένιωσαν ιδιαίτερη συγκίνηση. Σχεδόν όλα τα δημοτικά συμβούλια του νομού, σε κλίμα συγκινησιακά φορτισμένο τήρησαν ενός λεπτού σιγή και ενέκριναν ψηφίσματα στη μνήμη της Μελίνας.
Για μέρες η «Πρωινή» δημοσίευε, μετά τον θάνατό της, ψηφίσματα και συλλυπητήρια τηλεγραφήματα από φορείς της Ηλείας. Κάποιοι πολίτες δημοσίευαν ποιήματα που έγραψαν για να αποχαιρετήσουν την δυναμική πολιτικό και καλλιτέχνιδα. Αρκετοί ήταν οι πολιτιστικοί σύλλογοι του νομού που με ψηφίσματά τους προσέφεραν αντί στεφάνων χρήματα για το μεγάλο όραμα της Μελίνας, την ανέγερση του νέου μουσείου της Ακρόπολης. Το γεγονός ότι σήμερα συζητείται διεθνώς και μάλιστα έντονα το ζήτημα που η ίδια ήγειρε, αυτό της επιστροφής των Μαρμάρων του Παρθενώνα, αποδεικνύει ότι η Μελίνα Μερκούρη δίκαια ασκούσε τόσο μεγάλη επιρροή στον Ελληνικό λαό και ορθώς υπήρξε μια μεγάλη μορφή της σύγχρονης πολιτικής αλλά και πολιτιστικής ζωής της Ελλάδας.
Η πολιτική ιστορία της χώρας μας είναι βέβαιο ότι θα της δώσει μια εξέχουσα θέση στις σελίδες της, ως μια δυναμική προσωπικότητα με τεράστια προσφορά στον πολιτισμό μας.
από ΠΡΩΙΝΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ
"Archaeological Society"
"Archaeological Foundation of Greece"
"The Classic Greece"
"The Arcadian Civilization"
"Olympia.gr"
Σ. Μ. Πετράκης “ΕΡΕΥΝΩ ΒΡΙΣΚΩ ΚΑΙ ΓΡΑΦΩ”
"freehellenes.org"
"schizas.com"
"visaltis.blogspot"
"Wiki"
Τα «χνάρια» της Μελίνας Μερκούρη στην Ηλεία
- Γράφτηκε από τον/την NewsRoom
Τα μεγάλα έργα στο νομό που φέρουν τη σφραγίδα της
Του Χρήστου Βορλόκα
Αν η Μελίνα Μερκούρη δεν «λύγιζε» από την αρρώστια της τον Μάρτη του 1994, η σφραγίδα της σε έργα πολιτισμού στην Ηλεία θα ήταν πολύ πιο έντονη, όπως είχε εκμυστηρευτεί σε ανύποπτο χρόνο στον γράφοντα ένας από τους ανθρώπους που αγωνίστηκαν μαζί και συμπορεύτηκαν στην πολιτική, ο αείμνηστος υπουργός Γιάννης Σκουλαρίκης.
Ήταν Κυριακή 6 Μαρτίου 1994 όταν η Μελίνα, μετά από άνιση μάχη με τον καρκίνο, στο νοσοκομείο «Memorial» της Νέας Υόρκης, «πέταξε» στην αιωνιότητα. Σήμερα, είκοσι χρόνια μετά, αρκούν μόνο τρία μεγάλα έργα πολιτισμού στο νομό Ηλείας για να αντιληφθεί κανείς ότι η Μελίνα των αγώνων, η πρωτοπόρα και ένθερμη διεκδικήτρια της επιστροφής των Μαρμάρων του Παρθενώνα, άφησε το δικό της ανεξίτηλο στίγμα και στα πολιτιστικά πράγματα του τόπου μας. Η «Πρωινή» φέρνει στο προσκήνιο σήμερα αυτή τη διακριτική όσο και ουσιαστική προσφοράς της Μελίνας Μερκούρη στην Ηλεία, μια προσφορά που δεν είναι ιδιαίτερα γνωστή στο ευρύ κοινό.
Η σωτηρία του Επικούριου Απόλλωνα
Οι αντίξοες καιρικές συνθήκες στην περιοχή του ναού του Επικούριου Απόλλωνα στις Βάσσες, ανάμεσα Ανδρίτσαινα και Φιγαλεία, με το έντονο κρύο και τα χιόνια τον χειμώνα είχαν σαν αποτέλεσμα τη μεγάλη καταπόνηση του μνημείου που συγκαταλέγεται στα μνημεία παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO. Η σωτηρία του ναού, έγινε πράξη με απόφαση της τότε υπουργού Πολιτισμού Μελίνας Μερκούρη. Συγκεκριμένα το 1982 έγινε στο υπουργείο Πολιτισμού η ανασύσταση της επιτροπής συντήρησης του ναού του Επικούριου Απόλλωνα η οποία είχε συσταθεί το 1975 αλλά είχε αδρανοποιηθεί. Σχεδόν αμέσως μετά την ανασύσταση της επιτροπής άρχισε συστηματικά το πολύ δύσκολο και απαιτητικό έργο συντήρησης, αναστήλωσης και αποκατάστασης του μνημείου, το οποίο συνεχίζεται μέχρι σήμερα.
Η Μελίνα Μερκούρη έβαλε την υπογραφή της και για το έργο προστασίας του ναού από τις επιδράσεις των καιρικών φαινομένων, έτσι το 1987 πραγματοποιήθηκε η κατασκευή του ειδικού στεγάστρου το οποίο υφίσταται και σήμερα, ενώ προβλέπεται να απομακρυνθεί όταν θα έχουν ολοκληρωθεί οι εργασίες.
Στο μουσείο της Ολυμπίας
Μια μόνο φορά στη θητεία της ως υπουργός Πολιτισμού η Μελίνα Μερκούρη είχε επισκεφθεί την Ολυμπία, στις 7 Φεβρουαρίου 1982, ημέρα Κυριακή. Ήταν ωστόσο μια ξεχωριστή και λαμπερή παρουσία που έμεινε για πολλά χρόνια στη μνήμη όσων την συνάντησαν εκεί. Τότε, έκοψε την κορδέλα των εγκαινίων στο νέο αρχαιολογικό μουσείο της Ολυμπίας, παρουσία μεγάλων προσωπικοτήτων του πνεύματος και της τέχνης, όπως ο κορυφαίος ζωγράφος Γιάννης Τσαρούχης, ο ακαδημαϊκός και μετέπειτα πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών καθηγητής Μιχαήλ Σακελαρίου, οι πανεπιστημιακοί καθηγητές αρχιτεκτονικής Σόλων Κυδωνιάτης και Μανόλης Κορρές, ο σκηνοθέτης και σύντροφος της Μελίνας Ζυλ Ντασέν, ο γενικός έφορος αρχαιοτήτων Νίκος Γιαλούρης κ.α. Παρουσία του τότε υπουργού Δημόσιας Τάξης Γιάννη Σκουλαρίκη και του τότε υφυπουργού Οικονομικών Δημήτρη Γεωργακόπουλου, η Μελίνα εγκαινίασε το μουσείο και επιθεώρησε τη νέα έκθεση των αρχαίων ευρημάτων.
Στην ομιλία της, τότε, η Μελίνα Μερκούρη είχε κάνει κάποιο λογοπαίγνιο για το άβατο της Ολυμπίας στις γυναίκες κατά την αρχαιότητα, λέγοντας: «Ο αρχαίος νόμος, απαγόρευε σ’ όλες τις παντρεμένες γυναίκες, εκτός από την ιέρεια της θεάς Δήμητρας, να μπουν στην Άλτη κατά την περίοδο των αγώνων. 1589 χρόνια μετά την κατάργησή τους, η μοίρα το ’φερε μια παντρεμένη γυναίκα να είναι υπουργός Πολιτισμού της Ελληνικής κυβέρνησης και με την ιδιότητα αυτή να εγκαινιάζει σήμερα το έργο αυτό που βρίσκεται κάτω από την αιγίδα του Προέδρου της Δημοκρατίας. Θέλω να πιστεύω ότι το πνεύμα των προγόνων μας, αυτό το ευέλικτο και πάντα προσαρμοσμένο στις συνθήκες των καιρών πνεύμα, δεν θα αισθάνεται προσβεβλημένο. Προσωπικά αισθάνομαι τιμή και συγκίνηση…».
Η Μελίνα Μερκούρη έφυγε τότε από την Ολυμπία, δίνοντας την υπόσχεση ότι θα μεριμνήσει για την ολοκλήρωση της έκθεσης, χρηματοδοτώντας και την αποκατάσταση του περίφημου αγάλματος της Νίκης του Παιωνίου, το οποίο παρέμεινε για μερικά ακόμη χρόνια στο παλαιό μουσείο μέχρι να αποκατασταθεί. Φυσικά δεν στάθηκε μόνο σ’ αυτό, αφού χρηματοδότησε την συνέχιση του ανασκαφικού έργου τόσο στην Ολυμπία όσο και στην Αρχαία Ήλιδα (με την επιμέλεια του Ν. Γιαλούρη), η οποία άρχισε σιγά - σιγά να αναδεικνύεται σε σημαντικό αρχαιολογικό χώρο. Η χρηματοδότηση συνέχισης των ανασκαφών αποτελεί μια καθοριστική πολιτική πράξη της Μελίνας, καθώς σημαντικά ακόμη ευρήματα, όπως τμήμα της κνήμης του Απόλλωνα από το δυτικό αέτωμα του ναού του Δία, πήραν τη θέση τους στο μουσείο.
Το θέατρο «Απόλλων» του Πύργου
Εγκαταλελειμμένο από το 1960, το δημοτικό θέατρο «Απόλλων» του Πύργου, κτίσμα του 19ου αιώνα, κρίθηκε διατηρητέο από το υπουργείο Πολιτισμού με απόφαση της Μελίνας Μερκούρη. Ο τότε δήμαρχος Πύργου, ο αείμνηστος Μιχάλης Ξυστρής, είχε δημόσια δηλώσει ότι χωρίς την καθοριστική στάση της Μελίνας Μερκούρη το αρχιτεκτονικό στολίδι του Πύργου που σχεδίασε ο Ερνέστος Τσίλερ θα έμενε μισοερειπωμένο. Παρά την έλλειψη κονδυλίων τότε, η Μελίνα έδωσε την υπόσχεσή της στον Μιχάλη Ξυστρή, σε κατ’ ιδίαν συνάντηση μαζί του, ότι θα χρηματοδοτήσει αρχικά το έργο στερέωσης του θεάτρου, ώστε αυτό να μην καταρρεύσει. Η ίδια, η οποία λάτρευε καθετί που είχε σχέση με το θέατρο, ενέκρινε την οριστική μελέτη το 1987 και αμέσως άρχισαν οι εργασίες. Η όλη εργολαβία περιελάμβανε επίσης, με βάση τη μελέτη του αρχιτέκτονα Γιάννη Πετρόπουλου, την προσθήκη του φουαγιέ και τη διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου. Για την χρηματοδότηση του έργου αξιοποιήθηκαν διάφορα ευρωπαϊκά προγράμματα και το συνολικό κόστος έφτασε τα 177 εκατ. δραχμές.
Φυσικά δεν έλειψαν και άλλα μικρότερα έργα με τη «σφραγίδα» της Μελίνας, όπως αποκατάσταση βυζαντινών μνημείων (Ελεούσα και Παναγία Καθολική), που είχαν υποστεί ζημιές από τους σεισμούς του 1988 στο Βαρθολομιό, έργα ανάδειξης και σήμανσης μικρότερων αρχαιολογικών χώρων και μνημείων, κ.α. Ακόμη στάθηκε στο πλευρό της Ολυμπίας, στον αγώνα κατά της εμπορευματοποίησης της Ολυμπιακής Φλόγας για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1984 στο Λος Άντζελες, ενώ στήριξε οικονομικά δεκάδες πολιτιστικούς συλλόγους της Ηλείας.
Ρίγη συγκίνησης με τον χαμό της…
Στο άκουσμα του θανάτου της Μελίνας Μερκούρη, μια εικοσαετία πριν, οι Ηλείοι ένιωσαν ιδιαίτερη συγκίνηση. Σχεδόν όλα τα δημοτικά συμβούλια του νομού, σε κλίμα συγκινησιακά φορτισμένο τήρησαν ενός λεπτού σιγή και ενέκριναν ψηφίσματα στη μνήμη της Μελίνας.
Για μέρες η «Πρωινή» δημοσίευε, μετά τον θάνατό της, ψηφίσματα και συλλυπητήρια τηλεγραφήματα από φορείς της Ηλείας. Κάποιοι πολίτες δημοσίευαν ποιήματα που έγραψαν για να αποχαιρετήσουν την δυναμική πολιτικό και καλλιτέχνιδα. Αρκετοί ήταν οι πολιτιστικοί σύλλογοι του νομού που με ψηφίσματά τους προσέφεραν αντί στεφάνων χρήματα για το μεγάλο όραμα της Μελίνας, την ανέγερση του νέου μουσείου της Ακρόπολης. Το γεγονός ότι σήμερα συζητείται διεθνώς και μάλιστα έντονα το ζήτημα που η ίδια ήγειρε, αυτό της επιστροφής των Μαρμάρων του Παρθενώνα, αποδεικνύει ότι η Μελίνα Μερκούρη δίκαια ασκούσε τόσο μεγάλη επιρροή στον Ελληνικό λαό και ορθώς υπήρξε μια μεγάλη μορφή της σύγχρονης πολιτικής αλλά και πολιτιστικής ζωής της Ελλάδας.
Η πολιτική ιστορία της χώρας μας είναι βέβαιο ότι θα της δώσει μια εξέχουσα θέση στις σελίδες της, ως μια δυναμική προσωπικότητα με τεράστια προσφορά στον πολιτισμό μας.
από ΠΡΩΙΝΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου