Η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ αποφάσισε στις 2 Νοεμβρίου 2005 να ανακηρύξει την 27η Ιανουαρίου Διεθνή Ημέρα μνήμης για τα θύματα του Ολοκαυτώματος από το ναζιστικό καθεστώς κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η ημερομηνία επιλέχθηκε επειδή στις 27 Ιανουαρίου
1945 τα προελαύνοντα σοβιετικά στρατεύματα απελευθέρωσαν το μεγαλύτερο
στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Άουσβιτς - Μπίρκεναου στην Πολωνία.
Το
σχέδιο της απόφασης αυτής, που υποβλήθηκε από το Ισραήλ και
υποστηρίχθηκε από 89 χώρες, «καλεί τα κράτη - μέλη να επεξεργαστούν
προγράμματα εκπαίδευσης που θα μεταδώσουν στις μελλοντικές γενεές τα
διδάγματα του Ολοκαυτώματος και να βοηθήσουν να προλαμβάνονται πράξεις
γενοκτονίας».
Διεθνής Ημέρα Μνήμης των θυμάτων του Ολοκαυτώματος
70 χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από
τις 27 Ιανουαρίου 1945, όταν ο σοβιετικός Κόκκινος Στρατός απελευθέρωσε
το μεγαλύτερο στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Άουσβιτς - Μπίρκεναου στην
Πολωνία. Το στρατόπεδο αποτέλεσε το απόλυτο σύμβολο του Ολοκαυτώματος
και η ημερομηνία αυτή ορίστηκε από τον ΟΗΕ ως Διεθνής Ημέρα Μνήμης των
Θυμάτων του Ολοκαυτώματος.
Το στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Άουσβιτς - Μπίρκεναου
«Η Διεθνής Ημέρα Μνήμης των Θυμάτων του Ολοκαυτώματος είναι η
ημέρα, κατά την οποία πρέπει να επιβεβαιώνουμε τη δέσμευσή μας απέναντι
στα ανθρώπινα δικαιώματα, είχε υπογραμμίσει ο γενικός γραμματέας των
Ηνωμένων Εθνών Μπαν Κι Μουν, το 2007, όταν η Γενική Συνέλευση των
Ηνωμένων Εθνών υιοθέτησε την απόφαση A/RES/60/7, με την οποία
καταδικάζει «χωρίς κανένα ενδοιασμό» όλες τις εκδηλώσεις θρησκευτικής
μισαλλοδοξίας, παρακίνησης, κακοποίησης ή βίας κατά προσώπων ή
κοινοτήτων, βασισμένων σε εθνική καταγωγή ή θρησκευτικές πεποιθήσεις,
απ’ όπου κι αν προέρχονται. Με την ίδια απόφαση, η 27η Ιανουαρίου
ανακηρύχθηκε Διεθνής Ημέρα Μνήμης των Θυμάτων του Ολοκαυτώματος.
Παράλληλα, καλούνται τα κράτη – μέλη του ΟΗΕ «να επεξεργαστούν
προγράμματα εκπαίδευσης που θα μεταδώσουν στις μελλοντικές γενεές τα
διδάγματα του Ολοκαυτώματος και να βοηθήσουν να προλαμβάνονται πράξεις
γενοκτονίας».
Στη διάρκεια του Ολοκαυτώματος, της μεγαλύτερης γενοκτονίας στην
παγκόσμια ιστορία, υπολογίζεται ότι μόνο στα στρατόπεδα εξολόθρευσης
θανατώθηκαν, με τουφεκισμό, καταναγκαστική εργασία, απαγχονισμό και
δηλητηριώδη αέρια περίπου τρία εκατομμύρια Εβραίων. Το σύνολο των
Εβραίων που θανατώθηκαν από την άνοδο του Ναζιστικού Κόμματος στην
εξουσία μέχρι την κατάρρευσή του ανέρχεται σε έξι περίπου εκατομμύρια.
Οι πρακτικές εξόντωσης των Ναζί δεν εξαντλήθηκαν στους Εβραίους.
Το στρατόπεδο του Κέλμνο λειτουργούσε ως κέντρο εξολόθρευσης των Ρομά.
Σε όλα τα στρατόπεδα εξόντωσης άρχισε, επίσης, και συστηματική
εξολόθρευση των ομοφυλοφίλων ανδρών και γυναικών, των πολιτικών
κρατουμένων, κυρίως κομουνιστών, αιχμαλώτων πολέμου, κατά κύριο λόγο από
τη Ρωσία, Μαρτύρων του Ιεχωβά και άλλων.
Αμέσως μετά το Ολοκαύτωμα εμφανίζεται η δικονομική έννοια του
εγκλήματος κατά της ανθρωπότητας. Μερικοί από τους πιο υψηλόβαθμους Ναζί
δικάστηκαν στις Δίκες της Νυρεμβέργης, όπου προήδρευαν δικαστές των
Συμμάχων και ήταν το πρώτο διεθνές δικαστήριο του είδους του.
Συνολικά 5.025 Ναζί εγκληματίες καταδικάστηκαν από το 1945 έως το 1949
στους αμερικανικούς, βρετανικούς και γαλλικούς τομείς της Γερμανίας.
Άλλες δίκες έγιναν στις χώρες των κατηγορούμενων. Ορισμένοι από αυτούς,
ωστόσο, κατάφεραν αν διαφύγουν από κάθε δίωξη.
