Τι είναι ο Εθελοντισμός?
Η
έννοια του εθελοντισμού συνδέεται με την αλληλεγγύη και την ανιδιοτελή
προσφορά. Ο εθελοντισμός εκφράζεται με πολλούς τρόπους, ο καθένας από
αυτούς με τη δική του φυσιογνωμία και μέθοδο δράσης. Κοινό
χαρακτηριστικό όμως όλων είναι η συνδρομή τους στην προάσπιση των
θεμελιωδών δικαιωμάτων.
Στη σύγχρονη εποχή ο εθελοντισμός έχει
καθιερωθεί ως ο θεσμός εκείνος, που συμβάλει στην αντιμετώπιση των
κοινωνικών, οικονομικών και περιβαλλοντικών προβλημάτων και καλείται να
αναπληρώσει τα κενά που δημιουργεί η αδυναμία του κράτους και οι
μηχανισμοί της αγοράς.
Στο πλαίσιο αυτό στη χώρα μας τα
τελευταία χρόνια έχουν κάνει την εμφάνισή τους πολλές Μη κυβερνητικές
Οργανώσεις με πληθώρα εθελοντικών δράσεων και κύρια πεδία εφαρμογής το
περιβάλλον, τον πολιτισμό, τις κοινωνικές υπηρεσίες. Σε κάθε πεδίο
εφαρμογής οι μη κυβερνητικές οργανώσεις, είτε έχουν μορφή ιδρύματος.
αστικής / μη κερδοσκοπικής εταιρείας, σωματεία ή συλλόγους στηρίζουν τη
δράση τους στην εθελοντική προσφορά των μελών τους.
Ο εθελοντισμός δεν είναι απλά ένας όρος,
είναι στάση ζωής και δρα εποικοδομητικά στο κοινωνικό στερέωμα καθώς
αφορά όλους ανεξάρτητα από κοινωνικές και οικονομικές διακρίσεις,
προάγει την ενεργή συμμετοχή των πολιτών στην προάσπιση των θεμελιωδών
τους δικαιωμάτων και ενδυναμώνει την κοινωνική αλληλεγγύη και συνοχή.
Το Μοντέλο του Εθελοντισμού
-
-
-
- Ο εθελοντισμός μπορεί να θεωρηθεί ως συνδυασμός ακτιβισμού και άμισθης εργασίας.
-
-
- Ο εθελοντισμός μπορεί να θεωρηθεί ως ακτιβισμός και αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου
- Ο εθελοντισμός μπορεί να θεωρηθεί ως αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου και της ανιδιοτελής προσφοράς
- Τέλος, ο εθελοντισμός είναι ο συνδυασμός και των τριών διακριτών στοιχείων.
Πηγή: Volunteering and Society in the 21st_Century, C, Rochester, A, Ellis Paine, S, Howlett
Διακήρυξη για τον Εθελοντισμό
Το Σώμα Ελλήνων Προσκόπων αριθμεί σήμερα περισσότερα από 20.000 μέλη. Είναι μια παιδαγωγική κίνηση για νέους ανθρώπους που βασίζεται στην εθελοντική προσφορά και ταυτόχρονα ηγείται από εθελοντές. Για περισσότερα από 100 χρόνια, ο Προσκοπισμός στην Ελλάδα, μέσα από τα Προσκοπικά Συστήματα που δρουν στην επικράτεια, έχει υποστηρίξει την ανάπτυξη των νέων, σε ενεργούς πολίτες, που πρεσβεύουν μια θετική αλλαγή: τη δημιουργία ενός καλύτερου κόσμου. Ο εθελοντισμός αποτελεί μέσο έκφρασης του ενεργού πολίτη, και ένα εργαλείο μέσω του οποίου οι νέοι αναπτύσσουν τις ικανότητες τους και συνεισφέρουν στην ανάπτυξη της κοινωνίας συνολικά.
Το Σώμα Ελλήνων Προσκόπων πιστεύει ότι ο εθελοντισμός:
- Είναι μια ενσυνείδητη δραστηριότητα που επιλέγεται σε πνεύμα ελευθερίας και περιλαμβάνει τη δέσμευση χρόνου και ενέργειας σε πράξεις που ωφελούν τους άλλους ανθρώπους και τη κοινωνία στο σύνολό της.
- Σχετίζεται με την αφιέρωση χρόνου σε ένα έργο ή μια δραστηριότητα καθώς και στη συμμετοχή στις δημοκρατικές δομές και διαδικασίες του ίδιου του Οργανισμού, που σκοπό έχουν την εξέλιξη και βελτίωση του.
- Είναι δράση άμισθη, μπορεί ωστόσο να περιλαμβάνει την οικονομική αποζημίωση εξόδων που σχετίζονται άμεσα με την εθελοντική δράση.
- Πραγματοποιείται για μη κερδοσκοπικό σκοπό, πρωτίστως πραγματώνεται μέσα από ΜΚΟ, και δεν μπορεί να υποκινείται από υλικά ή οικονομικά οφέλη.
- Δεν θα πρέπει να υποκαθιστά ή να αντικαθιστά την επί πληρωμή εργασία.
- Στον Προσκοπισμό, ο εθελοντισμός είναι ποικιλόμορφος και αφορά σε όλες τις ηλικίες. Περιλαμβάνει διαφορετικούς τύπους και μορφές συμμετοχής, και συνεπώς διαφορετικά επίπεδα ευθύνης για τους εθελοντές.
1. Νομικό πλαίσιο
Κρίνεται απαραίτητη η δόμηση ενός νομικού πλαισίου για τον εθελοντισμό που θα περιγράφει τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματα των εθελοντών. Ταυτόχρονα, πρέπει να αρθούν τα όποια νομογραφήματα αποτρέπουν, έστω και έμμεσα, τη συμμετοχή μέρους των πολιτών σε εθελοντικές δράσεις ή δυσχεραίνουν τις συνθήκες λειτουργίας κάποιων εκ των εθελοντικών οργανώσεων.
Οι ενέργειες αυτές θα επιτρέψουν σε ακόμα περισσότερους νέους και μεγαλύτερους ανθρώπους να συμμετέχουν σε εθελοντικές δραστηριότητες, και ειδικά στον Προσκοπισμό.
2. Ποιότητα στον εθελοντισμό
Οι εθελοντές είναι αναγκαίο να υποστηρίζονται από πολιτικές και διαδικασίες ώστε να μεγιστοποιείται το θετικό αποτέλεσμα των ενεργειών τους. Ο αντίκτυπος αυτός, πρέπει να είναι μετρήσιμος και να εξυπηρετεί το γενικό καλό. Είναι απαραίτητο να εξασφαλιστεί πως οι εθελοντές δρουν σε ένα ασφαλές και ελεύθερο περιβάλλον και είναι εφοδιασμένοι με τα απαραίτητα μέσα ώστε να μπορούν να παράγουν ποιοτικό έργο.
Πιο συγκεκριμένα, η υποστήριξη και η εκπαίδευση που δέχονται οι εθελοντές του ΣΕΠ βελτιώνουν την ποιότητα της συμμετοχής τους, καθώς και το τελικό αποτέλεσμα της προσφοράς τους, και αποτελούν σημαντικό κομμάτι της μη-τυπικής, δια βίου μάθησης εκείνων.
3. Αναγνώριση της αξίας του εθελοντισμού
Η συμβολή των εθελοντών στην υποστήριξη των τοπικών κοινωνιών, την προαγωγή της κοινωνικής συνοχής καθώς και η συμβολή τους στην οικονομική ανάπτυξη, συχνά παραβλέπονται. Κι αν ο χρόνος που δαπανούν οι εθελοντές προσφέρεται δωρεάν, ο αντίκτυπος που εκείνος έχει είναι ανεκτίμητος. Όλοι οι εθελοντές πρέπει να αναγνωρίζονται για τις πράξεις τους, από το σύνολο της κοινωνίας. Τα προσόντα που αποκτώνται μέσω της μη-τυπικής μάθησης, όπως εκείνη που προσφέρεται από το ΣΕΠ, θα πρέπει να χαίρουν μεγαλύτερης αναγνώρισης.
Αξίζει να σημειωθεί πως για παράδειγμα, στην περίπτωση των νέων ανθρώπων, οι εμπειρίες και οι ικανότητες που αποκτούν μέσω της εθελοντικής δράσης μπορούν να μεταφραστούν σε συγκεκριμένα προσόντα που αυξάνουν τις δυνατότητες απασχολησιμότητάς τους. Αντίστοιχη αναγνώριση θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σαν κριτήριο για την εισαγωγή των νέων στα ανώτερα και ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας. Η αξία της εθελοντικής προσφοράς είναι κρίσιμο να αναγνωριστεί όχι μόνο από την κοινωνία αλλά και από κάθε ΜΚΟ στην οποία μετέχουν εθελοντές.
Το Σώμα Ελλήνων Προσκόπων δεσμεύεται για τα εξής:
- Θα εργαστεί για την ευρύτερη αναγνώριση του εθελοντισμού, μέσω ανάπτυξης πολιτικών προτάσεων για την υποστήριξη και προώθηση των εθελοντών και του εθελοντισμού,
- Θα περιλάβει τις κατευθύνσεις που δίνονται από την Πολιτική Ατζέντα για τον Εθελοντισμό στην Ευρώπη (Policy Agenda on Volunteering in Europe - PAVE http://www.eyv2011.eu/images/stories/pdf/EYV2011Alliance_PAVE_copyfriendly.pdf) και της διακήρυξης του Ευρωπαϊκού Φόρουμ Νέων (YFJ Resolution on the Rights-Based Approach to Volunteering http://www.youthforum.org/images/stories/Documents/Participation/0987-11_Resolution_volunteering_FINAL.pdf), στην στρατηγική του για την αναγνώριση του εθελοντισμού στην Ελλάδα,
- Θα υποστηρίξει την ιδέα δημιουργίας καταστατικού για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των εθελοντών, όπως αυτά περιγράφονται στην Πολιτική Ατζέντα για τον Εθελοντισμό στην Ευρώπη (PAVE),
- Θα προωθήσει την αξία του εθελοντισμού και την αναγνώριση των ικανοτήτων και εμπειριών που αποκομίζουν οι εθελοντές στον Προσκοπισμό, σε εξωτερικούς φορείς και συνεργάτες,
- Θα διατηρήσει τη συνεργασία με άλλες ΜΚΟ που απασχολούν εθελοντές και θα ενθαρρύνει νέες συνεργασίες, με σκοπό τη δημιουργία ενός ισχυρού δικτύου που στόχο θα έχει την αναγνώριση του εθελοντισμού στην Ελλάδα.
Ψηφίστηκε από το Δ.Σ. του ΣΕΠ την 29/9/2012
Συνημμένο(α)7η ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ Δ.ΕΛΛΑΔΑΣ