Η ιδιοκτησία, θεσμός που στην ιστορική πορεία του ανθρώπου αγιοποιήθηκε, αλλά και δαιμονοποιήθηκε έντονα, σήμερα είναι ένα από τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα, που εορτάζεται μάλιστα διεθνώς τη 10 Δεκεβρίου με απόφαση της Διεθνούς Ένωσης Ακινήτων.
Σύμφωνα με την Οικουμενικη Διακηρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του 1948, άρθρο 17, α) Κάθε άτομο, μόνο του ή με άλλους μαζί, έχει το δικαίωμα της ιδιοκτησίας και β) Κανείς δεν μπορεί να στερηθεί αυθαίρετα την ιδιοκτησία του.
Είναι πολύ επιεικής ο Βολταίρος λέγοντας ότι «το πνεύμα ιδιοκτησίας διπλασιάζει τη δύναμη του ανθρώπου», αφού ο… πνευματικός αυτός πολλαπλασιαστής φαίνεται να παράγει πολύ μεγαλύτερα γινόμενα. Και απεικονίζει σε σοβαρό βαθμό την αλήθεια το γνωστό ανέκδοτο με τον τράγο που, όταν διορίστηκε δημόσιος υπάλληλος, έχασε την…παραγωγικότητά του. (Η άλλη μισή αλήθεια είναι ότι σαν…επιχειρηματίας, πολλές φορές… βίαζε τις προβατίνες!)
Το πρόβλημα, όμως, δημιουργείται όταν κινούμαστε από το καλό αλλά από το «κ α κ ό π ν ε ύ μ α » της ιδιοκτησίας, την ιδιοκτησιακή αντίληψη για πράγματα που δεν είναι δικά μας. Γιατί άλλο να βλέπουμε κάτι «σαν δικό μας» και άλλο ως ιδιοκτησία μας. Άλλο η συναισθηματικά φορτισμένη κτητική αντωνυμία μου/μας, που μαρτυρεί ενδιαφέρον, συν-πάθεια, αγάπη για κάτι, και άλλο η κτητική αντίληψη που πηγάζει από τον ατομικισμό, τον εγωισμό, τη στενόμυαλη αντίληψη και οδηγεί στον αυταρχισμό, στην αυθαιρεσία, στην αντιδημοκρατική συμπεριφορά, στην αρπαγή…
Έτσι, δεν είναι λίγες οι συγκεκριμένες περιπτώσεις που περιγελούν ή ακόμη σαρκάζονται το παραπάνω άρθρο της Οικουμενικής Διακήρυξης. Και όχι μόνο σχετικά με την ιδιωτική αλλά και τη δημόσια, την ακίνητη ή την κινητή, την υλική ή πνευματική ιδιοκτησία.
Δείγματα και δήγματα της κακώς εννοούμενης ιδιοκτησιακής αντίληψης διαπιστώνονται ανέκαθεν στην ιμπεριαλιστική συμπεριφορά των ισχυρών χωρών στις κλασικού ή νεοαποικιακού τύπου (κατα)κτήσεις τους, αλλά και απέναντι στις «συμμαχικές» κατά τ’ άλλα χώρες που ανήκουν στις «σφαίρες επιρροής» τους.
Η ιδιοκτησιακή αντίληψη εντοπίζεται ανέκαθεν στους πολιτικούς εκείνους που βλέπουν το κράτος, την περιφέρεια, το δήμο, ή ακόμα το κόμμα, την παράταξη και τους ψηφοφόρους ως κτήμα τους. Κτήμα με την έννοια του υποζυγίου. (Είδαμε πάλι με πόση ευκολία οι αποτυχόντες του Α` γύρου των αυτοδιοικητικών εκλογών «έδωσαν γραμμή» στους φηφοφόρους «τους» για τον β` γύρο. Ούτε πρόβατα να ήταν!)
Κάποιοι, μάλιστα, φτάνουν στην πλήρη ταύτιση, κατ’ απομίμηση του λουδοβίκειου «Το κράτος είμαι εγώ». Γι’ αυτό αναφέρονται διαρκώς στο «εγώ» και σπάνια ή καθόλου στο «εμείς». (Αυτός δεν είναι και ένας από τους πολλούς λόγους που εμποδίζουν τους πολίτες να δουν το κράτος «σαν δικό τους» και τους προκαλούν αντιπάθεια ακόμη και καταστροφική μανία για οτιδήποτε κρατικό; Η ανασφάλεια μάλιστα που προκαλεί η κακοδιοίκηση και κατασπατάληση της κρατικής ιδιοκτησίας δεν ενισχύει την τάση αύξησης της ατομικής ιδιοκτησίας;)
Η ίδια αντίληψη ανιχνεύεται στην οικογενειοκρατία διάφορων δημόσιων, κατά τ’ άλλα, φορέων που κάποιοι ένοικοι τους βλέπουν σαν φέουδά τους, και φροντίζουν να εγκαταστήσουν και να αποκαταστήσουν ουκ ολίγα συγγενικά ή φιλικά τους πρόσωπα με μοναδικό προσόν τους τη συγγένεια! (Στην πρόσφατη αξιολόγηση των πανεπιστημίων σε παγκόσμιο επίπεδο από τους TIMES του Λονδίνου με κριτήρια την ποιότητα διδασκαλίας, την έρευνα και τις δημοσιεύσεις, η Ελλάδα έλαμψε με την απουσία της και από τις διακόσες αξιολογικές θέσεις. Μήπως η ιεράρχηση αυτή «συγγενεύει» και με την ανίερη οικογενειοκρατία των «Πανεπιστημίων μας»;)
Θα ήταν… παραβίαση ανοικτών θυρών να αναφερόμαστε στο ιδιοκτησιακό καθεστώς που ισχύει ακόμα στις ενδοοικογενειακές σχέσεις, μεταξύ άνδρα και γυναίκας ή γονιών και παιδιών και που οδηγεί συχνά σε οικογενειακά δράματα… (Και μην πάει το μυαλό μας μόνο στις χώρες της …μπούργκας!…)
Πιο συγκεκριμένες παρεμβάσεις σε κρατικές ή ιδιωτικές ιδιοκτησίες που περιγελούν σήμερα ή ακόμη σαρκάζονται το παραπάνω άρθρο της Π.Δ.Α.Δ είναι: η κατοχή της Παλαιστίνης, του Ιράκ, του Αφγανιστάν ή της μισής Κύπρου∙ η αδυναμία στην τελευταία των εκτοπισμένων (Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων) να επιστρέψουν στις ιδιοκτησίες τους, στα σπίτια και τις περιουσίες τους∙ το τεραστίων διαστάσεωδουλεμπόριο για την ικανοποίηση όλων των…τάσεων∙ η κλοπή της ιστορίας και η κλεπτωνυμία, όπως από τους Σκοπιανούς γείτονές μας∙ η κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας και η καταπάτηση πνευματικών δικαιωμάτων από συρραφείς συγγραφείς, μπλόγκερς, δημοσιογράφους, κασετοπειρατές, αρχαιοκάπηλους και τους κάθε είδους δεξιοτέχνες της ξεπατικούρας∙ οι περικοπές των συντάξεων μας ή του εφάπαξ μας για την αντιμετώπιση της μεγάλης «τρύπας» που άφησε το μεγάλο κλεπτοφαγοπότι που προηγήθηκε∙ η ζωοκλοπή, που ζει και βασιλεύει (ιδιαίτερα κάθε Χριστούγεννα!…)∙ το «εθνικό σπορ» μας, όπως τείνει να εξελιχθεί τελευταία η συνήθεια να κλέβουν σκάρες υπονόμων, καμπάνες, κομμάτια από σιδηροδρομικές ράγες, καλώδια της ΔΕΗ και του ΟΤΕ, είδη μεταλλικής οικοσκευής και ό,τι μπορεί να πουληθεί στα παλιατζίδικα….
Εξάλλου, σε μια υπερχρεωμένη χώρα, με υπερχρεωμένα νοικοκυριά και μαγαζιά πόσο ιδιοκτήτες στα σπίτια τους και στις επιχειρήσεις τους ή πόσο αφέντες στην πατρίδα τους αισθάνονται οι πολίτες; Μη ξεχνούμε ότι σύμφωνα με τη δανειακή σύμβαση Ελλάδας και τρόικας «ούτε ο δανειολήπτης (δηλαδή η Ελλάδα) ούτε τα περιουσιακά του στοιχεία έχουν ασυλία λόγω εθνικής κυριαρχίας», πράγμα που σημαίνει ότι σε περίπτωση μη εμπρόθεσμης ή ολοκληρωτικής εξόφλησης του δανείου οι δανειστές μπορούν να εκποιήσουν ελληνική δημόσια ιδιοκτησία ανυπολόγιστης πολιτιστικής ή υλικής αξίας, όπως λιμάνια, λίμνες, νοσοκομεία, πανεπιστήμια, οπλισμό…! (Γιατί δεν αναφέρω και την καταπάτηση εθνικής ιδιοκτησίας στο Σκάνδαλο του Βατοπεδίου; Πού κολλάει τώρα αυτό; Και ποιο «Σκάνδαλο του Βατοπεδίου»;) * * *
Παράλληλα, αντιμετωπίζεται με ειρωνεία η επισήμανση του Ρουσσό στο «Κοινωνικό Συμβόλαιό» του: «Κανείς δεν πρέπει να είναι τόσο πλούσιος, ώστε να μπορεί να εξαγοράζει τον άλλον ούτε τόσο φτωχός ώστε να αναγκάζεται να εξαγοράζεται». Αλλά και η «παραβολή του άφρονος πλουσίου» και ο λαϊκός στίχος «Όλοι δύο μέτρα παίρνουν γη», κάθε άλλο παρά ανακόπτουν τη μανία αύξησης της ιδιωτικής ιδιοκτησίας και μάλιστα αθέμιτης.
Και αναρωτιέται κανείς πώς μπορεί να προχωρήσει μια χώρα όταν το χωρατό του Καραγκιόζη «Τα δικά μου είναι δικά μου και τα δικά σου και των δυο μας» λειτουργεί ως σοβαρή οικονομική αρχή για το αυγάτισμα της ιδιωτικής ιδιοκτησίας σε βάρος της δημόσιας!… Όταν αρνούμαστε πεισματικά να παραχωρήσουμε ένα ελάχιστο κομματάκι της ιδιόκτητης γης μας για να διαπλατυνθεί ένας δρόμος που θα αναβαθμίσει την υπόλοιπή μας και θέλουμε αυτό να γίνει αποκλειστικά από τον απέναντι!…Όταν «όλοι βρίσκονται στο στόχαστρο», αλλά εντός του βεληνεκούς, μόνο οι «μπουκαδόροι», οι «κασαδόροι», οι «γριλάκιες», οι «ποντικοί», οι «κλειδάδες»,οι «πορτοφολάδες» και οι διάφορες άλλες κατηγορίες κλεφτών και κλεφτρονιών που κυκλοφορούν στην πιάτσα του υποκόσμου (για να θυμηθούμε το «Εγχειρίδιον του καλού κλέφτη» του Ηλία Πετρόπουλου)∙ οι αρχικλέφτες, οι φαταούλες του «καλού κόσμου» την ίδια στιγμή κυκλοφορούν με καμαρωτή αναίδεια στο απυρόβλητο, και μάλιστα κάποιοι από αυτούς που ομολόγησαν!
Τελικά το θέμα είναι αν ο εαυτός μας είναι ιδιοκτησία μας ή αποικία της αλλοτρίωσης!…
Γιώργος Φρυγανάκης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου