ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΠΥΡΓΟΥ

Ίδρυση και Ονομασία Στον ίδιο χώρο που βρίσκεται ο Πύργος σήμερα, τοποθετείται η Αρχαία πόλη Δυσπόντιο. Στα περίχωρα του Πύργου ήταν η αρχαία πόλη Λέτρινα, απ' όπου είχε πάρει και την ονομασία του σαν Δήμος Λετρίνων μέχρι την Δεκαετία του 1980. Η ονομασία της πόλης προέρχεται απο τον πύργο που είχε κατασκευάσει, το 1512, στην θέση του Επαρχείου ο Μπέης της ευρύτερης περιοχής Γεώργιος Τσερνωτάς. Κατά την περίοδο της Βενετοκρατίας ο Πύργος ήταν ένας ενδιάμεσος σταθμός των διερχόμενων εμπόρων που πήγαιναν προς τη Ζάκυνθο. Διάφορες πηγές κάνουν λόγο για πόλη 5000 κατοίκων. Με την κάθοδο των Λαλαίων επικράτησε οριστικά το τοπωνύμιο "Πύργος". Ποτέ πριν το 1778, όποτε και υπάρχουν επίσημα έγγραφα και συμφωνητικά του Γεώργιου Αυγερινού, η ιστορία δεν αναφέρει το όνομα "Πύργος". Τουρκοκρατία Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας ο Πύργος είχε ειδική μεταχείριση λόγω των φορολογικών προνομίων των οποίων είχε καταφέρει να κερδίσει ο προεστός Γεώργιος Αυγερινός. Η πόλη του Πύργου είχε εξαιρετική σημασία για τους Τούρκους γιατί χρησιμοποιούσαν διαφόρους Έλληνες διερμηνείς για να αναπτύξουν τις εμπορικές τους δραστηριότητες. Στον Πύργο δεν κατοικούσαν Τούρκοι εκτός από τον Ζαπίτη και μερικές τούρκικες οικογένειες που τον πλαισίωναν. Οι πρώτοι οικιστές ήταν οι Βιλαεταίοι και οι Άχολοι. Αργότερα ήρθαν νεότεροι οικιστές, απ’ τα Κρέστενα οι Κρεστενίτης, απ΄ τη Δίβρη οι Στεφανόπουλοι, οι Βεργαίοι, οι Θεοδωρίδηδες, Ψημεναίοι, Σωτηρόπουλοι, Πιεραίοι και απ’ τα Καλάβρυτα οι Δημακόπουλοι και Θεοχαρόπουλοι. Κατα τη διάρκεια των Ορλοφικών υπήρξαν μεμονωμένες εξεγέρσεις με αποτέλεσμα οι Τούρκοι να αρχίσουν να εμπιστεύονται ακόμα περισσότερο τους προεστούς. Την παραμονή όμως της Επανάστασης του 1821 ήταν φανερό ότι υπήρχε ανησυχία μεταξύ των Ελλήνων. Παρόλα αυτά το πλαίσιο εμπιστοσύνης το οποίο είχαν δημιουργήσει οι Έλληνες προεστοί με τους Αγάδες δεν επέτρεψε στους Τούρκους να πληροφορηθούν σχετικά με τις προθέσεις των Ελλήνων. Αξίζει να αναφερθούν οι σπουδαιότεροι προεστοί που έπαιξαν σπουδαίο ρόλο στην οργάνωση της τοπικής κοινωνίας κατά την Προεπαναστατική περίοδο όπως οι: Α. Γκίκας, Μ. Γιαννόπουλος, Στ. Μανωλόπουλος, Ι. Μιχαηλ, Α. Αυγερινός, Δ. Διάκος, Γ. Μήτζου, Λ. Κρεστενίτης, Άχολος, Χ. Βιλαέτης, Α. Σταϊκόπουλος και Α. Φωτόπουλος.  Επανάσταση του 1821 Οι κάτοικοι του Πύργου ήταν από τους πρώτους που κήρυξαν τον πόλεμο εναντίον των Τούρκων. Στις 29 Μαρτίου ο οπλαρχηγός του Πύργου, Χαράλαμπος Βιλαέτης, ύψωσε την Ελληνική σημαία και ξεσήκωσε τους κατοίκους σε εξέγερση κατά των Τούρκων. Ο Πύργος την κρίσιμη στιγμή δεν βρέθηκε απροετοίμαστος αφού πολλοί γόνοι σπουδαίων οικογενειών του Πύργου είχαν μυηθεί στην Φιλική Εταιρεία με σκοπό την προετοιμασία της Επανάστασης. Η πόλη γνώρισε μια μεγάλη καταστροφή τον Νοέμβριο του 1825 όταν ο Ιμπραήμ με τον στρατό του βάδισε εναντίον του ανοχύρωτου Πύργου. Ο στρατηγός Κολιόπουλος, ο οποίος είχε επιφορτιστεί για την προστασία της Πόλης δεν κατάφερε να φτάσει εγκαίρως με τον στρατό του με αποτέλεσμα την ολοκληρωτική καταστροφή του Πύργου. Στις 11 Φεβρουαρίου του 1826 οι εχθροί με αρχηγό τον Ντελή Αχμέτ εισέβαλαν στον Πύργο και κατάσχεσαν όλα τα εφόδια και τα ζώα που βρήκαν. Σπουδαίες μορφές του Πύργου είχαν αναλάβει την εκπροσώπηση του στις Εθνοσυνελεύσεις όπως οι: Παναγιώτης Άχολος, Αγαμέμνων Αυγερινός, Νικόλαο ς Βιλαέτης και Λυκούργος Κρεστενίτης. Επίσης η περιοχή του Πύργου είχε αναδείξει ηγετικές μορφές της Επανάστασης όπως: τον Πέτρο και Γεώργιο Μήτζου, τον Χαράλαμπο Βιλαέτης και τον Διονύσιο Διάκο. Ειδική μνεία πρέπει να γίνει και για τον Μητροπολίτη Ώλενας Φιλάρετο, ο οποίος στις παραμονές της έκρηξης της Επαναστάσεως συνελήφθη απο τους Τούρκους και οδηγήθηκε στην Τρίπολη όπου και πέθανε με μαρτυρικό θάνατο. Επί Καποδίστρια Μετά την Επανάσταση ο Πύργος ορίστηκε πρωτεύουσα της Επαρχίας Ήλιδας.Πρώτος δήμαρχος του Πύργου διορίστηκε ο Συλλαϊδόπουλος. Ο πληθυσμός είχε αισθητά μειωθεί ενώ ένα μεγάλο κομμάτι του το αποτελούσαν νησιώτες. Η γενική κατάσταση της πόλης ήταν φριχτή αφού υπήρχαν παντού γκρεμισμένα σπίτια. Γι' αυτό το λόγο οι δημογέροντες του Πύργου στις 26 Ιουλίου του 1830 ζήτησαν την αποστολή αρχιτέκτονα για να συντάξει το σχέδιο της πόλης. Επίσης με συνοπτικές διαδικασίες κατασκευάστηκε ο Δημόσιος Οίκος με έξοδα της κυβέρνησης. Κατά την περίοδο της εξουσίας του Καποδίστρια πραγματοποιήθηκαν πολλές εξεγέρσεις με πρωταγωνιστές την οικογένεια Κρεστενίτη. Το αποκορύφωμα των επαναστατικών κινήσεων έφτασε όταν ο έκτακτος επίτροπος της Ηλείας, Αναγνωστόπουλος, συνέλαβε τον Λυκούργο Κρεστενίτη ως στασιαστή. Βαυαροκρατία Ο Βασιλιάς Όθων επισκέφθηκε τον Πύργο 2 φορές κατά την βασιλεία του. Η πρώτη επίσκεψη πραγματοποιήθηκε στις 27 Οκτωβρίου 1833 και η δεύτερη, η οποία έγινε μαζί με την Αμαλία, στις 8 Μαϊου 1840. Οι αναταραχές και οι εξεγέρσεις δεν έλειψαν ούτε σε αυτή τη χρονική περίοδο. Το 1840 οι αγρότες εξεγέρθηκαν εναντίον του Βασιλιά με κύριο αίτημα την κατάργηση της φορολογίας των προϊόντων τους. Αν και το αίτημα φαίνεται ουτοπιστικό πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι μέχρι τότε οι κάτοικοι της Ηλείας δεν πλήρωναν φόρους γιατί είχαν ευνοϊκή μεταχείριση από τους Τούρκους Αγάδες. Παρόλα αυτά η κυβέρνηση κατέστειλε την εξέγερση με την αποστολή στρατιωτικού τάγματος στον Πύργο και την σύσταση έκτακτου στρατοδικείου με πρόεδρο τον Κ. Πίσσα. Η δεύτερη χρονολογικά, και σημαντικότερη, εξέγερση συνέβη τον Μάιο του 1848 όταν ο Λύσανδρος Βιλαέτης κατέλαβε τον Πύργο με περίπου 80 οπαδούς του και κατέλυσε τις τοπικές αρχές. Η συμμετοχή του κόσμου ήταν περιορισμένη λόγω των αποτυχημένων εκβάσεων των προηγουμένων επαναστάσεων. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τη γρήγορη προέλαση του κυβερνητικού στρατού ο οποίος και κατέπνιξε το κίνημα. Ο ηγέτης της εξέγερσης στον Πύργο, Λύσανδρος Βιλαέτης, κατέφυγε με 11 οπαδούς του στη Αγγλοκρατούμενη Ζάκυνθο όπου ζήτησε ασυλία. Το 1849 δόθηκε αμνηστία στους αποστάτες. Την περίοδο 1851-1855 η ανάπτυξη της σταφίδας ήταν τόσο μεγάλη που η κυβέρνηση σύστησε Εφοριακό Γραφείο στον Πύργο έτσι ώστε οι φόροι από τα εισοδήματα των εμπόρων και των γεωργών να συλλέγονται ευκολότερα.  Τα σταφιδικά Η περιοχή του Πύργου αλλά και γενικότερα η Ηλεία είναι γνωστή για τις καλλιέργειες της στην σταφίδα. Μετά από την απελευθέρωση του Ελληνικού κράτους η καλλιέργεια της σταφίδας συγκεντρώθηκε σε μερικούς πλούσιους κτηματίες οι οποίοι νοίκιαζαν τα κτήματα τους στους γεωργούς με εξαθλιωτικούς όρους. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη της τοκογλυφίας καθώς και την αύξηση των τιμών σε πολλά βασικά προϊόντα στον Πύργο. Οι κατασχέσεις και οι φυλακίσεις λόγω χρεοκοπίας ήταν καθημερινό φαινόμενο στην πόλη του Πύργου. Την εποχή της μεγάλης ανάπτυξης της σταφίδας, ο Πύργος είχε γίνει το σταυροδρόμι του εμπορίου. Γι' αυτό το λόγο η κυβέρνηση διόρισε τον έγκριτο γεωπόνο Π. Γεννάδιο στο γυμνάσιο του Πύργου. Η σωστή οργάνωση και οι καλές κλιματικές συνθήκες έφεραν άνθηση στην καλλιέργεια της σταφίδας με αποτέλεσμα την υπερβολική σπατάλη στην κοινωνία του Πύργου. Από εκείνη την εποχή χρονολογείται και η εγκατάσταση του πρώτου προξενείου. Αργότερα εγκαταστάθηκαν στον Πύργο τα προξενεία της Ιταλίας, Νορβηγίας, Κάτω Χωρών, Γερμανίας, Αυστροουγγαρίας, Η.Π.Α. και Γαλλίας. Καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη του εμπορίου της σταφίδας αποτέλεσε η πρωτοβουλία του Πύργιου βουλευτή Ανδρέα Αυγερινού σχετικά με την σιδηροδρομική ένωση του Πύργου με το επίνειο του Κατάκολο (Σιδηρόδρομος Πύργου - Κατακόλου, Σ.Π.Κ.). Η σιδηροδρομική γραμμή που συνέδεε την πόλη με το λιμάνι του Κατακόλου, μήκους 13 χιλιομέτρων, ήταν η δεύτερη σιδηροδρομική γραμμή που κατασκευάστηκε στην Ελλάδα (εξαιρουμένων αυτών σε περιοχές τότε υπό οθωμανική κυριαρχία).   Ο Ανδρέας Αυγερινός επέδρασε σημαντικά στην ανάπτυξη του Πύργου Τα Χριστούγεννα του 1888 πραγματοποιήθηκε η πρώτη οργανωμένη συγκέντρωση διαμαρτυρίας των αγροτών. Πλήθος κόσμου συγκεντρώθηκε στην πλατεία Δημαρχείου και διαμαρτυρήθηκε για την εγκατάλειψη του από το κράτος. Κύριοι ομιλητές ήταν οι Θαλλής Θεοδωρίδης και Α. Αθανασακέας. Παρ'όλα αυτά η κυβέρνηση δεν εισήγαγε ικανοποιητικά μέτρα για την βοήθεια τον αγροτών με κύρια συνέπεια την φυγοδικία. Στις 12 Σεπτεμβρίου 1893 πραγματοποιήθηκε Πανηλειακό συλλαλητήριο στον Πύργο και εκδόθηκε ψήφισμα στον Αντιβασιλέα από τον οποίου ζητούσε: Να ρυθμιστεί νομοθετικά το σταφιδικό ζήτημα Να αναβάλουν την είσπραξη των φόρων Να συμβάλει και η Εθνική Τράπεζα στην ανάπτυξη του τόπου Να εκλεγεί επιτροπή με σκοπό την διαβίβαση των ψηφισμάτων Η επιτροπή η οποία ορίστηκε ήταν η εξής: Θαλλής Θεοδωρίδης, Αριστείδης Παναγιωτόπουλος, Νικόλαος Βέργος, Χαράλαμπος Γκάβας, Χρήστος Διάκος και Χρήστος Μαρκόπουλος. Στις 15 Φεβρουαρίου 1894 πραγματοποιήθηκε πάλι ειρηνικό συλλαλητήριο όπου συντάχθηκε επιστολή προς τον Βασιλιά για την τακτοποίηση των φόρων. Η επιστολή υπογράφτηκε απο τους: Ζώη Πολυζογόπουλο, Ιωάννη Λιούρδη, Δ. Καστόρχη, Χρήστο Παπαδόπουλο, Φ. Αρμυριώτης, Α Αθανασιάδης και Σ. Μπαντούνας. Παρ'όλα αυτα η αδιαφορία της κυβέρνησης συνεχίστηκε. Ακολούθησαν και άλλες συγκεντρώσεις μικρότερης σημασίας. Το αποκορύφωμα του Σταφιδικού αγώνα ήταν η εξέγερση του 1903. Στις 14 Φεβρουαρίου ξέσπασε εξέγερση στο χωριό Βαρβάσαινα. Οι αγρότες είχαν συγκεντρωθεί στον Πύργο και διαμαρτύρονταν έντονα. Το Υπουργείο Στρατιωτικών στη θέα νέων επεισοδίων διέταξε τον Γενικό Επόπτη της Χωροφυλακής στον Πύργο να είναι σε ετοιμότητα όλη η δύναμη των αντρών του με κύριο έργο την διάλυση των νυχτερινών συλλαλητηρίων. Στις 26 Μαρτίου συγκεντρώθηκε πλήθος αγροτών στον Πύργο όπου και συνέταξαν τηλεγράφημα προς τον Βασιλιά σχετικά με το μονοπώλιο της σταφίδας. Η επιτροπή αποτελείτο από τους: Γ. Χρονόπουλο, Α. Λεονταρίτη, Γ. Παπαστασινό και Α. Μπερτζελέτο. Στις 16 Ιουνίου αγρότες από όλα τα χωριά με αρχηγό τον Παπαστασινό κατέβηκαν ένοπλοι στην πόλη του Πύργου. Ο υπουργός γεωργίας Λεβίδης υπέβαλλε την παραίτηση του ύστερα από τα επεισόδια. Στις 28 Ιουνίου 1903, η κυβέρνηση Θεοτόκη παραιτήθηκε. Οι αγρότες αποχώρησαν από τον Πύργο ύστερα από παρέμβαση των βουλευτών Ηλείας. Παρόλα αυτά η νέα κυβέρνηση διέταξε την αποστολή (1904) στρατιωτικού αποσπάσματος στον Πύργο για παν ενδεχόμενο. Η περίοδος της κατοχής Στις 5 Μαΐου 1941 έφθασαν 700 Ιταλοί στρατιώτες στον Πύργο και εγκαταστάθηκαν στο 2ο δημοτικό σχολείο Πύργου ενώ μετέτρεψαν σε σταύλο το θέατρο «Απόλλων». Δήμαρχος, επί κατοχής, διορίστηκε ο Τάκης Βακαλόπουλος ενώ στη θέση του νομάρχη διορίστηκε ο Κονιωτάκης. Η χρονιά 1943 ήταν καθοριστική για την ανάπτυξη της αντίστασης. Ο Μητροπολίτης Ηλείας Αντώνιος αποχώρησε απο τον Πύργο και συντάχθηκε με τους αντάρτες. Σημαντική βοήθεια στην αντίσταση πρόσφερε και ο Τάσης Καζάζης (ο μετέπειτα επίτιμος δήμαρχος Πύργου) ο οποίος το 1943 διορίστηκε αναπληρωτής δήμαρχος αφού ο Τάκης Βακαλόπουλους για άγνωστους λόγους διέμενε στην Αθήνα. Η προσωπικότητα του απέτρεψε πολλές φορές τους Γερμανούς να προβούν σε εκτελέσεις. Την 4η Σεπτεμβρίου 1944 το τελευταίο τμήμα του Γερμανικού στρατού αποχώρησε από τον Πύργο. Σημαντική Πυργιώτικη μορφή του αγώνα είναι ο Μιλτιάδης Ιατρίδης, κυβερνήτης του θρυλικού υποβρυχίου «Παπανικολής». Ο δήμος Πύργου για να τον τιμήσει έστησε τον ανδριάντα του στην πλατεία Ιατρίδη.  Πνευματική ανάπτυξη Η πόλη του Πύργου χαρακτηρίζεται για την εντυπωσιακά αλματώδη πρόοδο που είχε στις τέχνες και στα γράμματα.  Μουσική Επί δημαρχίας του Πέτρου Αυγερινού ιδρύθηκε η "Φιλαρμονική σχολή Πύργου" (1874) η οποία προσκλήθηκε από την επιτροπή των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας να παιανίσει στο στάδιο και στις πλατείες των Αθηνών. Οι ιδρυτές της σχολής ήταν ο γυμνασιάρχης Ρέντζος, ο ιερέας Προβελέγγιος και ο Κωνσταντίνος Κωνσταντινίδης. Τα έξοδα του μουσικοδασκάλου και της στέγασης του κτιρίου τα πλήρωσε από τον μισθό του ο Πέτρος Αυγερινός. Μέχρι τότε την μουσική διδασκαλία του λαού αναλάμβαναν οι εκκλησίες οι οποίες ωθούσαν το ποίμνιο στην μάθηση της Βυζαντινής μουσικής. Το 1881 ιδρύθηκε το «Σωματείον της Φιλαρμονικής Εταιρείας Πύργου ο Απόλλων». Αρκετά χρόνια αργότερα, το 1932, έχουμε την ίδρυση του ωδείου Πύργου. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Ανδρέας Αυγερινός, αδερφός του δημάρχου Πέτρου Αυγερινού, ήταν από τα ιδρυτικά μέλη του Ωδείου Αθηνών(1871). Άλλες σημαντικές μορφές που επηρέασαν τα μουσικά πράγματα στον Πύργο ήταν οι μουσικοδιδάσκαλοι Ιωάννης Παρίδης και Σπύρος Μπελικ που είχαν ιδρύσει και λειτουργούσαν επιτυχώς την «Φιλοκαλλιτεχνική Ένωση» και τη «Σχολή Μπελικ» αντίστοιχα. Επίσης σπουδαίες λυρικές τραγουδίστριες οι οποίες είχαν γεννηθεί στον Πύργο, ήταν η Πόπη Τζαβάρα και η Καλλιόπη Καφετζή ενώ στον Πύργο γεννήθηκε και ένας απο τους κορυφαίους σήμερα δασκάλους της βυζαντινής μουσικής ο Λυκούργος Αγγελόπουλος. Κινηματογράφος Ο πρώτος κινηματογράφος του Πύργου ήταν το ιστορικό καφενείο «Κρόνιον». Το «Κρόνιον» ήταν το καφενείο της ελίτ για πάνω από 30 χρόνια. Στεγαζόταν σε κτίριο το οποίο είχε κατασκευαστεί από τον Τσίλλερ. Σε εκείνον λοιπόν το χώρο το 1913 προβλήθηκαν για πρώτη φορά κινούμενες εικόνες από έναν Ιταλό ονόματει Giovanni. Αργότερα συνέχισε τις προβολές του στο Θέατρο Απόλλων. Το 1943 στο κτίριο που στεγαζόταν το «Κρόνιον» και μετέπειτα το «Ερμείον» ξεκίνησε να λειτουργεί ο κινηματογράφος «Rex» ενώ την ίδια εποχή λειτουργούσε και το «Πάνθεον». Επίσης λειτουργούσε στην πόλη του Πύργου ο θερινός κινηματογράφος «Άλσος». Απο το 1998 φιλοξενείται στο δημοτικό θέατρο «Απόλλων» το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου «Ολυμπία» για παιδιά και νέους.  Θέατρο Το πρώτο θέατρο της πόλης ήταν ένα ξύλινο πολυτελέστατο κατασκεύασμα το οποίο είχε δημιουργήσει ένας Ελληνοαιγύπτιος επιχειρηματίας. Για πολλά χρόνια εξυπηρετούσε τις καλλιτεχνικές ανάγκες του λαού μέχρι που το 1878, ύστερα απο δωρεά του κτηματία Σωκράτη Συλλαϊδόπουλου, κατασκευάστηκε το λιθόχτιστο θέατρο "Απόλλων". Το νέο θέατρο ήταν ευρύχωρο και σε κεντρικό σημείο της πόλεως έτσι ώστε να εξυπηρετεί στην μετακίνηση τους πολίτες. Παρόλα αυτά, λόγω έλλειψης εσόδων του δήμου το θέατρο εγκαταλείφθηκε με αποτέλεσμα, το 1927, η επιτροπή του θεάτρου να ζητήσει από το δημοτικό συμβούλιο την μεταφορά του θεάτρου στο κληροδότημα Καστόρχη. Η μεταφορά έγινε αλλά μερικούς μήνες αργότερα ακυρώθηκε λόγω διαφωνίας του δημάρχου με την διαχειριστική επιτροπή του κληροδοτήματος. Γράμματα Σημαντική πρωτοβουλία για την πολιτιστική ανάπτυξη του τόπου ήταν η ίδρυση, το 1884, της «Σχολής του Λαού» που απέβλεπε στη διαφώτιση του λαού με διάφορες ομιλίες. Την ίδια περίοδο λειτουργούσε ο «Σύλλογος των Ηλείων» στον οποίο γίνονταν διαλέξεις, εθνικού και θρησκευτικού περιεχομένου. Επίσης σημαντική παρουσία είχε να επιδείξει η «Λέσχη», η οποία είχε ως κύριο σκοπό την συλλογή βιβλίων. Οι πρώτες ενέργειες για σύσταση δημόσιας βιβλιοθήκης έγιναν το 1927 ύστερα από πρωτοβουλία μερικών εύπορων πολιτών. Στο τέλος του 19ου αιώνα ιδρύθηκε ο αναρχικός χριστιανικός όμιλος Πύργου. Σημαντική μορφή των γραμμάτων στην Ηλεία, ήταν ο γυμνασιάρχης Πύργου Γεώργιος Παπανδρέου, ο οποίος ήταν ο πρώτος που επιχείρησε επιτυχημένα να γράψει την ιστορία των νεοτέρων χρόνων της Ηλείας. Στην περίοδο της κατοχής, μαθητές του Γυμνασίου ίδρυσαν τον σύλλογο «Πυργιώτικος Παρνασσός» ο οποίος σκοπό είχε την διοργάνωση διαγωνισμών ποίησης κ.α. Την Άνοιξη του 1942 εξέδωσε το περιοδικό «Οδυσσέας» ενώ τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους κυκλοφόρησε το δεύτερο τεύχος. Σημαντικό ρόλο διαδραμάτισε ο Τάκης Δόξας ο οποίος έφερε σε επαφή τα μέλη του συλλόγου με τον Μητροπολίτη Αντώνιο για την παραχώρηση του τυπογραφείου (σχετικά με την έκδοση του περιοδικού). Στις 29 Δεκεμβρίου του 1943 δόθηκε στο θέατρο "Απόλλων" η παράσταση "Οι Παλιοφοιτηταί". Ακολούθησαν και άλλες παραστάσεις. Εκτός απο τον «Πυργιώτικο Παρνασσό» υπήρχε ένας ακόμα σύλλογος μαθητών με τίτλο τα «Φιλοπρόοδα Νιάτα», ο οποίος και κυκλοφόρησε χειρόγραφα μερικά τεύχη περιοδικού με τίτλο «Λύρα». Κορυφαία πνευματική μορφή του Πύργου είναι ο συγγραφέας Τάκης Δόξας. Επίσης σημαντικές προσωπικότητες που γεννήθηκαν ή μεγάλωσαν στον Πύργο είναι: ο ακαδημαικός,ιστορικός και λογοτέχνης Διονύσιος Κόκκινος, ο ποιητής Τάκης Σινόπουλος, ο καθηγητής Σάκης Καράγιωργας, ο συγγραφέας Παύλος Μάτεσις, ο συγγραφέας Ηλίας Παπαδημητρακόπουλος, ο ποιητής Γιώργης Παυλόπουλος, ο ηθοποιός Κώστας Καζάκος,ο λογοτέχνης Θεόδωρος Ξύδης και ο συγγραφέας Μπάμπης Τσικληρόπουλος.  Φιλανθρωπικές δραστηριότητες Πολλά εκλεκτά μέλη της κοινωνίας του Πύργου επέδειξαν αξιόλογη φιλανθρωπική δραστηριότητα. Οι κυριότερες δωρεές είναι οι εξης: Μανωλοπούλειο Νοσοκομείο Ο Αθανάσιος Μανωλόπουλος στις 28 Φεβρουαρίου 1888 αποφάσισε την ανέγερση του Δημοτικού Μανωλοπούλειου νοσοκομείου με δικές του δαπάνες. Εκτός απο τον Αθανάσιο Μανωλόπουλο, χρήματα έδωσε μέσω του κληροδοτήματος του και ο πεθερός του Μανωλόπουλου, ο Ιωάννης Κανδηλιεράς. Το κτήριο σχεδιάστηκε από τον Τσίλλερ. Επίσης το κληροδότημα Λυρή, το 1890 πρόσφερε 20 χιλιάδες δραχμές ενώ ο πλούσιος σταφιδέμπορος Αγγελής Παπαδόπουλος ανέλαβε την δαπάνη για τα πρώτα 20 κρεβάτια. Λάτσειο Δημοτικό Μέγαρο Το κτήριο βρίσκεται στην κεντρική πλατεία του Πύργου και στεγάζει υπηρεσίες του Δήμου. Έχει γίνει με δαπάνες του εφοπλιστή Γιάννη Λάτση. Λιούρδειος παιδικός σταθμός Πύργου Δωρήθηκε το 1899 από τον Ιωάννη Λιούρδη με τον σκοπό να γίνει ορφανοτροφείο. Το 1910 σύμφωνα με τα δημοσιεύματα των εφημερίδων φιλοξενήθηκε στο οίκημα Λιούρδη σώμα στρατού. Σήμερα στεγάζεται ο Α' κρατικός Λιούρδειος παιδικός σταθμός. Επίσης σημαντικά ποσά διέθεσαν και οι κληρονόμοι του Ζώη Πολυζογόπουλου. Θέατρο Απόλλων Είναι δωρεά (1879) του κτηματία Σωκράτη Συλλαϊδόπουλου ενώ ανακαινίστηκε τα τελευταία χρόνια με δαπάνες του συμπολίτη μας Γιάννη Λάτση. Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Πύργου Είναι δωρεά του Κωνσταντίνου Χριστόπουλου,παππού του τ.πρωθυπουργού Κ.Σημίτη, ο οποίος το 1926 ίδρυσε την "Ηλειακή βιβλιοθήκη Πύργου". Το 1953, ύστερα απο δική του πρωτοβουλία, η βιβλιοθήκη έγινε κρατική. Εκτός από τους χιλιάδες τόμους που δώρισε, παραχώρησε και το πατρικό του σπίτι στην οδό Γερμανού όπου σήμερα στεγάζονται οι σύγχρονες εγκαταστάσεις της βιβλιοθήκης. Επίσης έχουν συνεισφέρει σημαντικά οι Στέφανος Στεφανόπουλος και Τάκης Δόξας. Ο πρώτος δώρισε 7.140 τόμους στην Βιβλιοθήκη ενώ ο δεύτερος, ο οποίος είχε διατελέσει και διευθυντής της βιβλιοθήκης, δώρισε 6.466 τόμους από την προσωπική του βιβλιοθήκη. Άλλοι ευεργέτες της πόλης του Πύργου είναι: ο πολιτικός Ιωάννης Γιαννόπουλος, η χήρα του Βασίλη Διάκου και η χήρα Λυρή.  Έντυπος λόγος Οι πρώτες ενδείξεις για έκδοση εφημερίδας στον Πύργο τοποθετούνται στη χρονιά 1867 όταν εκδίδεται, για πρώτη φορά, η εβδομαδιαία εφημερίδα Η Φωνή της Ηλείας με εκδότη Γ.Ε. Δημητριάδη. Το παράδειγμα της νεοφώτιστης εφημερίδας ακολούθησαν και άλλοι ανήσυχοι πολίτες με αποτέλεσμα τον επόμενο χρόνο να κυκλοφορούν άλλες δύο καινούριες εβδομαδιαίες εφημερίδες. Ακολουθεί μια περίοδος στασιμότητας(1868-1884) η οποία διακόπτεται από την έκδοση των εφημερίδων: Ηλεία, Φίλος του λαού, Σκαπανεύς, Πατρομυνέτα κ.ά. Επίσης σημαντικό ρόλο στην ιστορική έρευνα διαδραμάτισε το ιστορικό πόνημα Ηλειακά (1888) του καθηγητή Γεωργίου Παπανδρέου. Στην παρακάτω λίστα αναφέρονται οι εφημερίδες που εκδόθηκαν στο διάστημα 1867-1984 στον Πύργο. Back to Top

 

από  Pirgiotis.gr.

Αφιέρωμα στην Μικρασιατική Καταστροφή

                                                            

Μαρμάρινη τιμητική πλάκα για τους σφαγιασθέντες Προσκόπους της Κάτω Παναγιάς. Δημιουργήθηκε από την Ένωση Κάτω Παναγιάς Ηλείας

 

   


Πρόσκοποι Κάτω Παναγιάς Μ Ασίας..
Οι απόγονοί τους ζουν στο ομώνυμο χωριό της Ηλείας..

       Συμπληρώθηκαν 90 χρόνια από τη Μικρασιατική καταστροφή και την προσφυγιά των Ελλήνων της Μικράς Ασίας, του Πόντου και της Θράκης.

      Το γεγονός του ξεριζωμού, είχε και την Προσκοπική του διάσταση. Στο Αϊδίνιο, στα Σώκια, στην Κάτω Παναγιά της Μικράς Ασίας,απόγονοι των οποίων κατοικούν σήμερα στο ομώνυμο χωριό πλησίον των Λεχαινών, ανάμεσα στους χιλιάδες Έλληνες, δολοφονήθηκαν και δεκάδες πρόσκοποι και με τη θυσία τους σφράγισαν την παράδοση προσφοράς τους προς το κοινωνικό σύνολο και την πατρίδα

      Για τον παραπάνω σκοπό,θα πραγματοποιηθεί μεγάλη εκδήλωση,το επόμενο Σάββατο 16 Φεβρουαρίου και ώρα 7,30 μμ στην αίθουσα των εκδηλώσεων του Λατσείου Δημοτικού Μεγάρου Πύργου[κεντρική πλατεία] 

     Διοργανωτές είναι οι Πρόσκοποι της Περιφερειακής Εφορείας Ηλείας,

     Το θέμα θα είναι ΄΄Οι πρόσκοποι της Μικράς Ασίας-Μνήμη θυσίας και προσφοράς''
και θα περιέχει όλο το δραματικό σκηνικό της εποχής αυτής..
 
     Κεντρικός ομιλητής θα είναι ο εκλεκτός πανεπιστημιακός καθηγητής του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης, κ.Θεοφάνης Μαλκίδης με ιδιαίτερη εξειδίκευση σε θέματα προσφύγων γενικότερα,ο οποίος θα αναπτύξει αυτό το ιστορικό γεγονός του Ελληνικού ξεριζωμού με εποπτικά μέσα προβάλλοντας μάλιστα μαρτυρίες, φωτογραφίες κλ καθώς και τελευταία ιστορικά στοιχεία για πρώτη φορά .

Η εκδήλωση έχει τεθεί υπό την αιγίδα των Δήμων Ανδραβίδας-Κυλλήνης , Πηνειου και Πύργου ,

όπου το προσφυγικό στοιχείο είναι εμφανές με δεκάδες συλλόγους,εκδηλώσεις κλ και ο κ.Θεοφ.Μαλκίδης έχει επισκεφτεί και μιλήσει στο πρόσφατο παρελθόν.

Κατά την διάρκεια της εκδήλωσης θα παρουσιαστούν Μικρασιατικοί χοροί από τους Προσκόπους του Πύργου.
Η εκδήλωση αναμένεται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον.

ΣΥΝΤΟΜΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

Ο Θεοφάνης Μαλκίδης γεννήθηκε στην Αλεξανδρούπολη από γονείς πρόσφυγες της Μικρας Ασίας.. Είναι διδάκτωρ κοινωνικών επιστημών και είναι μέλος της Διεθνούς Ένωσης Ακαδημαϊκών για τη Μελέτη Προσφυγικών θεμάτων, η οποία το 2007 αναγνώρισε, μετά από ψηφοφορία μεταξύ των μελών της, τη Γενοκτονία των Ελλήνων, των Αρμενίων και των Ασσυρίων.

Το 2009 μίλησε στην πρώτη εκδήλωση των προσφυγικών σωματείων έξω από το κτίριο του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, ενώ το 2010, προσκλήθηκε από τη Δημοκρατία της Αρμενίας, για να μιλήσει στο Διεθνές Συνέδριο για τη Σύμβαση για την Πρόληψη και την Καταστολή του Εγκλήματος της Γενοκτονίας.

Έχει πραγματοποιήσει παρεμβάσεις, εκτός και εντός Ελλάδας και για τη δραστηριότητά του έχει βραβευθεί από φορείς, τόσο στο εσωτερικό όσο και το εξωτερικό

Τα πολλά έργα και οι μελέτες του, έχουν μεταφραστεί στην αγγλική, γαλλική, ρωσική, ιταλική, αρμενική, ισπανική και ρουμανική γλώσσα.

 

 

 

 

 δημοσιεύτηκε

στην εφημερίδα ΠΡΩΙΝΗ 

   '''     ''           ΠΡΩΤΗ  

   ''     ''            ΠΑΤΡΙΣ  

κανάλι τηλεόρασης  Ο Ρ Τ και 

  ''           ''             ΚΟΣΜΟΣ 

και στα διαδικτυακά ΜΜΕ

Αλλάζουμε Νοοτροπία/Αθαν.Κατσίμπελης

 Odigos.gr 

Pirgiotis.gr 

Iliaoikonomia 

G.Fakos Ενδείξεις Αποδείξεις   

Πρωινή Ενημέρωση

 Μουσικο Σχολειο Βολου - Τα Σμυρνεικα Τραγουδια...7/4/2012

 

 

Εκδήλωση για τον Μικρασιατικό Ελληνισμό από τους προσκόπους του Πύργου

• 19/02/2013 - 04:44

Πηγή ΗΛΙΑlive

Εκδήλωση - αφιέρωμα ιστορικού και κυρίως φόρος τιμής, με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 90 χρόνων από την Μικρασιατική καταστροφή, πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 16 Φεβρουαρίου

στην αίθουσα των εκδηλώσεων του Λάτσειου Δημοτικού Μεγάρου Πύργου.

Το θέμα της ήταν «Οι πρόσκοποι της Μικράς Ασίας - Μνήμη θυσίας και προσφοράς» και κεντρικός ομιλητής ο διαπρεπής πανεπιστημιακός καθηγητής του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης, κ. Θεοφάνης Μαλκίδης, με διεθνή αναγνώριση και με βαθειά γνώση σε θέματα προσφύγων γενικότερα .Ο εκλεκτός ομιλητής στο πρόσφατο παρελθόν έχει πραγματοποιήσει μάλιστα σειρά ομιλιών σε πόλεις της Ηλείας.

Κατά την διάρκεια της εκδήλωσης του Σαββάτου παρουσιάστηκαν Μικρασιάτικοι χοροί από τους Προσκόπους του Πύργου. Τον ομιλητή παρουσίασαν εκ μέρους της Τοπικής Εφορείας Προσκόπων ο κ. Γεώργιος Καραμάνης και ο κ. Κώστας Τριανταφυλλόπουλος, ενώ τον ευχαρίστησαν για την παρουσία του στην Ηλεία.
Η εκδήλωση ανέδειξε το σημαντικό ιστορικό αυτό γεγονός για τον Ελληνισμό και ιδιαίτερα την σφαγή  των Προσκόπων από τους Τούρκους σε Αϊδίνι, Σώκια και Κάτω Παναγιά της Ιωνίας στα χρόνια 1919-1922.

Η εκδήλωση που είχε τεθεί υπό την αιγίδα των Δήμων Ανδραβίδας - Κυλλήνης, Πηνειού και Πύργου, έδωσε το "παρών" ο Δήμαρχος Ανδραβίδας-Κυλλήνης κ. Δημήτριος Αρβανίτης, αλλά και εκπρόσωποι των συλλόγων  Μικρασιατών της Ηλείας από Γαστούνη, Γλύφα και Κάτω Παναγιά .Ανάμεσα στους παρευρεθέντες ήταν εκπρόσωπος του Μητροπολίτη Ηλείας ,που χαιρέτισε την εκδήλωση, ο Βουλευτής Ηλείας κ. Γιώργος Κοντογιάννης, ο Διοικητής της ΣΕΤΤΗΛ κ. Δανιήλ Τσίκος, ο Δημ. Σύμβουλος κ. Κώστας Μποσμής, ο Γραματέας του Συνδέσμου Οπλιτών Νομού Ηλείας κ. Γεώργιος Κουρκούτας, ο εκπρόσωπος των Προσκόπων Αμαλιάδος κ. Κυριάκος Γούναρης κ.ά.

 

ΠΡΩΤΗ

 

Καθήλωσε το ακροατήριο ο κ. Θ Μαλκίδης στην εκδήλωση των Προσκόπων για τη Μικρασιατική καταστροφή. ( 18/02/2013 15:01 ) Παρουσία πλήθους κόσμου και μέσα σε φορτισμένη συγκινησιακά ατμόσφαιρα πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα εκδηλώσεων του Λάτσειου Δημοτικού Μεγάρου Πύργου η εκδήλωση για τη Μικρασιατική Καταστροφή από την Περιφερειακή Εφορεία Προσκόπων Ηλείας. Την εκδήλωση άνοιξαν τα παιδιά του Συστήματος Προσκόπων Πύργου, τα οποία χόρεψαν δύο παραδοσιακούς Μικρασιάτικους χορούς για να τιμήσουν με τον δικό τους τρόπο την μνήμη των μικρασιατών Προσκόπων που θυσιάστηκαν την εποχή εκείνη. Στη συνέχεια, ο Περιφερειακός Έφορος Ηλείας  Γιώργος Καραμάνης προλόγισε την εκδήλωση αναφέροντας ότι αυτή πραγματοποιήθηκε πρώτον για να τιμήσει την μνήμη αυτών των παιδιών που τόσο πρόωρα χάθηκαν και δεύτερον για να αναδείξει το παράδειγμά τους, αφού οι Πρόσκοποι τηρώντας θεμελιώδεις  αρχές του προσκοπισμού την πίστη στο θεό, την αγάπη για την πατρίδα και την προσφορά στο συνάνθρωπο,  αρχικά ανάλωσαν τις δυνάμεις τους για να συνδράμουν  με κάθε τρόπο σε βοηθητικές εργασίες  τον Ελληνικό Στρατό, βοήθησαν στη συνέχεια τους πάσχοντες και κυνηγημένους συνανθρώπους τους και τέλος, δεν δέχθηκαν να αλλάξουν την πίστη τους για να σώσουν τη ζωή τους και σφαγιάστηκαν. Ο αιδ. π. Ιωάννης Διαμαντόπουλος χαιρέτησε την εκδήλωση μεταφέροντας τις ευχές του Σεβ. Μητροπολίτη Ηλείας κ.κ. Γερμανού και τόνισε την αναγκαιότητα πραγματοποίησης τέτοιων εκδηλώσεων μνήμης και ανάδειξης  των γεγονότων της Ελληνικής Ιστορίας. Ακολούθησε ο χαιρετισμός του Βουλευτή Ηλείας κ. Γιώργου Κοντογιάννη ο οποίος εξήρε την θυσία των Προσκόπων της Μικράς Ασίας, αλλά και την διαχρονική τους προσφορά μέχρι της μέρες μας, ακόμα και στον τόπο μας αναφέροντας τα παραδείγματα των σεισμών του Βαρθολομιού και του Πύργου και των καταστροφικών πυρκαγιών του 2007. Ιδιαίτερα συγκινητικός ήταν ο χαιρετισμός του Δημάρχου Ανδραβίδας - Κυλλήνης κ. Αρβανίτη, που αναφέρθηκε στην ανάγκη της καλλιέργειας της ιστορικής μνήμης, αφού «η λήθη της ιστορίας σημαίνει να γίνουμε δήμιοι των εαυτών μας».  Αντίθετα, όπως είπε, όπου καταλάμπει η ιστορική μνήμη το έθνος συνεχίζει την ιστορική του αποστολή, ενώ δεν παρέλειψε να υπογραμμίσει το παράδειγμα και την αυτοθυσία όσων θυσιάστηκαν στη Μικρά Ασία. Ο Αν Περιφερειακός Έφορος Προσκόπων Ηλείας Κώστας Τριανταφυλλόπουλος  συντόνισε την εκδήλωση και παρουσίασε το πλούσιο βιογραφικό του ομιλητή.   Κεντρικός ομιλητής ήταν ο Πανεπιστημιακός Καθηγητής στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιος Θράκης, κ. Θεοφάνης Μαλκίδης με θέμα: «Οι Πρόσκοποι της Μικράς Ασίας: Μνήμη θυσίας και προσφοράς».  Αφού αναφέρθηκε στο γεωγραφικό χώρο, ανέλυσε την ιστορία της Μικράς Ασίας, που ανέδειξε προσωπικότητες τεράστιας εμβέλειας τόσο στην Αρχαιότητα (7 Σοφοί της Αρχαιότητας, Ευκλείδης, Εμπεδοκλής κλπ) όσο και στη Χριστιανική εποχή (Πατέρες της Εκκλησίας, 3 Ιεράρχες, 25000 μάρτυρες κλπ).  Ακολούθως με γλαφυρό τρόπο και πολλά παραδείγματα έδωσε την εικόνα της ζωής του Ελληνισμού της Μικράς Ασίας στα πρώτα χρόνια του 20ου αιώνα, όπου πρωτοπορούσε στον Πολιτισμό, τον Αθλητισμό, την ποιότητα ζωής και άλλους τομείς της καθημερινής ζωής. Ανέπτυξε περιληπτικά τα γεγονότα της Μικρασιατικής καταστροφής, αναφερόμενος διεξοδικά στη δράση του Προσκοπισμού στην περιοχή. Με τη βοήθεια εποπτικών μέσων και φωτογραφιών   εξήρε την προσφορά των Προσκόπων στους συνανθρώπους τους και την θυσία τους, αναφέροντας τις σφαγές των Προσκόπων στο Αιδίνι, τα Σώκια και την Κάτω Παναγιά. Ακολούθησαν ερωτήσεις από το κοινό, το οποίο έμεινε καθηλωμένο από το λόγο του κ. Μαλκίδη καθ' όλη τη διάρκεια της ομιλίας. Αναμνηστικό πάπυρο με το ποίημα του Τάκη Δόξα «Φως της Ολυμπίας» παρέδοσε στον κ. Μαλκίδη ο  πρόεδρος της Ένωσης Παλαιών Προσκόπων Ηλείας  Στάθης Κυριακόπουλος. Στην εκδήλωση εκτός των προαναφερθέντων παραβρέθηκαν: ο Διοικητής της ΣΕΤΤΗΛ Δ. Τσίκος , ο Δασάρχης Πύργου κ. Λάττας, ο πρ. Περιφερειακός Έφορος Προσκόπων  Σπ. Μπαμπής,  οι πρ. Τοπικοί  Έφοροι Πύργου Θ. Κολοκοτρώνης και Αμαλιάδας Κ. Γούναρης, Δημοτικοί Σύμβουλοι, εκπρόσωποι Μικρασιατικών Σωματείων και άλλων φορέων του Νομού.

ΠΡΩΤΗ 19/2/2013  

 

 ΠΑΤΡΙΣ 19/2/2013

 

Πύργος: Εκδήλωση των Προσκόπων για τη Μικρασιατική καταστροφή

Συντάχθηκε από admin on Φεβ 22nd, 2013 

Παρουσία πλήθους κόσμου και μέσα σε φορτισμένη συγκινησιακά ατμόσφαιρα πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα εκδηλώσεων του Λάτσειου Δημοτικού Μεγάρου Πύργου η εκδήλωση για τη Μικρασιατική Καταστροφή από την Περιφερειακή Εφορεία Προσκόπων Ηλείας.

Την εκδήλωση άνοιξαν τα παιδιά του Συστήματος Προσκόπων Πύργου, τα οποία χόρεψαν δύο παραδοσιακούς Μικρασιάτικους χορούς για να τιμήσουν με τον δικό τους τρόπο την μνήμη των μικρασιατών Προσκόπων που θυσιάστηκαν την εποχή εκείνη.
Στη συνέχεια, ο Περιφερειακός Έφορος Ηλείας Γιώργος Καραμάνης προλόγισε την εκδήλωση αναφέροντας ότι αυτή πραγματοποιήθηκε πρώτον για να τιμήσει την μνήμη αυτών των παιδιών που τόσο πρόωρα χάθηκαν και δεύτερον για να αναδείξει το παράδειγμά τους, αφού οι Πρόσκοποι τηρώντας θεμελιώδεις αρχές του προσκοπισμού την πίστη στο θεό, την αγάπη για την πατρίδα και την προσφορά στο συνάνθρωπο, αρχικά ανάλωσαν τις δυνάμεις τους για να συνδράμουν με κάθε τρόπο σε βοηθητικές εργασίες τον Ελληνικό Στρατό, βοήθησαν στη συνέχεια τους πάσχοντες και κυνηγημένους συνανθρώπους τους και τέλος, δεν δέχθηκαν να αλλάξουν την πίστη τους για να σώσουν τη ζωή τους και σφαγιάστηκαν.
Ο αιδ. π. Ιωάννης Διαμαντόπουλος χαιρέτησε την εκδήλωση μεταφέροντας τις ευχές του Σεβ. Μητροπολίτη Ηλείας κ.κ. Γερμανού και τόνισε την αναγκαιότητα πραγματοποίησης τέτοιων εκδηλώσεων μνήμης και ανάδειξης των γεγονότων της Ελληνικής Ιστορίας.
Ακολούθησε ο χαιρετισμός του Βουλευτή Ηλείας κ. Γιώργου Κοντογιάννη ο οποίος εξήρε την θυσία των Προσκόπων της Μικράς Ασίας, αλλά και την διαχρονική τους προσφορά μέχρι της μέρες μας, ακόμα και στον τόπο μας αναφέροντας τα παραδείγματα των σεισμών του Βαρθολομιού και του Πύργου και των καταστροφικών πυρκαγιών του 2007.
Ιδιαίτερα συγκινητικός ήταν ο χαιρετισμός του Δημάρχου Ανδραβίδας – Κυλλήνης κ. Αρβανίτη, που αναφέρθηκε στην ανάγκη της καλλιέργειας της ιστορικής μνήμης, αφού «η λήθη της ιστορίας σημαίνει να γίνουμε δήμιοι των εαυτών μας». Αντίθετα, όπως είπε, όπου καταλάμπει η ιστορική μνήμη το έθνος συνεχίζει την ιστορική του αποστολή, ενώ δεν παρέλειψε να υπογραμμίσει το παράδειγμα και την αυτοθυσία όσων θυσιάστηκαν στη Μικρά Ασία.
Ο Αν Περιφερειακός Έφορος Προσκόπων Ηλείας Κώστας Τριανταφυλλόπουλος συντόνισε την εκδήλωση και παρουσίασε τον ομιλητή.
Κεντρικός ομιλητής ήταν ο κ. Θεοφάνης Μαλκίδης με θέμα: «Οι Πρόσκοποι της Μικράς Ασίας: Μνήμη θυσίας και προσφοράς».
Αφού αναφέρθηκε στο γεωγραφικό χώρο, ανέλυσε την ιστορία της Μικράς Ασίας, που ανέδειξε προσωπικότητες τεράστιας εμβέλειας τόσο στην Αρχαιότητα (7 Σοφοί της Αρχαιότητας, κλπ) όσο και στη Χριστιανική εποχή (Πατέρες της Εκκλησίας, μάρτυρες κλπ).
Ακολούθως με γλαφυρό τρόπο και πολλά παραδείγματα έδωσε την εικόνα της ζωής του Ελληνισμού της Μικράς Ασίας στα πρώτα χρόνια του 20ου αιώνα, όπου πρωτοπορούσε στον Πολιτισμό, τον Αθλητισμό, την ποιότητα ζωής και άλλους τομείς της καθημερινής ζωής. Ανέπτυξε περιληπτικά τα γεγονότα της Μικρασιατικής καταστροφής, αναφερόμενος διεξοδικά στη δράση του Προσκοπισμού στην περιοχή. Με τη βοήθεια εποπτικών μέσων και  φωτογραφιών εξήρε την προσφορά των Προσκόπων στους συνανθρώπους τους και την θυσία τους, αναφέροντας τις σφαγές των Προσκόπων στο Αιδίνι, τα Σώκια και την Κάτω Παναγιά.
Ακολούθησαν ερωτήσεις από το κοινό, το οποίο έμεινε καθηλωμένο από τολόγο του κ. Μαλκίδη καθ” όλη τη διάρκεια της ομιλίας.
Αναμνηστικό πάπυρο με το ποίημα του Τάκη Δόξα «Φως της Ολυμπίας» παρέδωσε στον κ. Μαλκίδη ο πρόεδρος της Ένωσης Παλαιών Προσκόπων Ηλείας Στάθης Κυριακόπουλος.
Στην εκδήλωση εκτός των προαναφερθέντων παραβρέθηκαν: ο Διοικητής της ΣΕΤΤΗΛ Δ. Τσίκος , ο Δασάρχης Πύργου κ. Λάττας, ο πρ. Περιφερειακός Έφορος Προσκόπων Σπ. Μπαμπής, οι πρ. Τοπικοί Έφοροι Πύργου Θ. Κολοκοτρώνης και Αμαλιάδας Κ. Γούναρης, Δημοτικοί Σύμβουλοι, εκπρόσωποι Μικρασιατικών Σωματείων και άλλων φορέων του Νομού.
 http://malkidis.blogspot.gr/2013/02/e.html
www.mikrasiatis.gr
www.odigos.gr

 

 

H Θεατρική Ομάδα Πύργου πρόκειται να ανεβάσει την παράστασή της, που θα είναι αφιερωμένη στα 90 χρόνια από τη Μικρασιατική καταστροφή, βασισμένη σε λογοτεχνικά κείμενα των Στρατή Δούκα, Ηλ'ια Βενέζη, Γιώργο Σεφέρη κ.ά, αλλά και σε προσωπικές μαρτυρίες προσφύγων από την Ηλεία και την υπόλοιπη Ελλάδα.

Mια δουλειά που εμπλουτίζεται με ζωντανή μουσική και χορούς της Μ. Ασίας και στην οποία συμμετέχουν όλα τα μέλη της Ομάδας με την σκηνοθετική καθοδήγηση της Ευανθίας Στιβανάκη.

Οι παραστάσεις ξεκινούν από 16 Μαρτίου έως 7 Απριλίου στο θέατρο Απόλλων στις 9:15 το βράδυ.

από Ανδρεας Αγρας. 5.4.2013

Η Γενοκτονία των Ποντίων

Ένα εκλεκτό τμήμα του Ελληνισμού ζούσε στα βόρεια της Μικράς Ασίας, στην περιοχή του Πόντου, μετά τη διάλυση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Η άλωση της Τραπεζούντας το 1461 από τους Οθωμανές δεν τους αλλοίωσε το φρόνημα και την ελληνική τους συνείδηση, παρότι ζούσαν αποκομμένοι από τον εθνικό κορμό. Μπορεί να αποτελούσαν μειονότητα -το 40% του πληθυσμού, αλλά γρήγορα κυριάρχησαν στην οικονομική ζωή της περιοχής, ζώντας κυρίως στα αστικά κέντρα.
Η οικονομική τους ανάκαμψη συνδυάστηκε με τη δημογραφική και την πνευματική τους άνοδο. Το 1865 οι Έλληνες του Πόντου ανέρχονταν σε 265.000 ψυχές, το 1880 σε 330.000 και στις αρχές του 20ου αιώνα άγγιζαν τις 700.000. Το 1860 υπήρχαν 100 σχολεία στον Πόντο, ενώ το 1919 υπολογίζονται σε 1401, ανάμεσά τους και το περίφημο Φροντιστήριο της Τραπεζούντας. Εκτός από σχολεία διέθεταν τυπογραφεία, περιοδικά, εφημερίδες, λέσχες και θέατρα, που τόνιζαν το υψηλό τους πνευματικό επίπεδο.
Το 1908 ήταν μια χρονιά - ορόσημο για τους λαούς της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Τη χρονιά αυτή εκδηλώθηκε και επικράτησε το κίνημα των Νεότουρκων, που έθεσε στον περιθώριο τον Σουλτάνο. Πολλές ήταν οι ελπίδες που επενδύθηκαν στους νεαρούς στρατιωτικούς για μεταρρυθμίσεις στο εσωτερικό της θνήσκουσας Αυτοκρατορίας.
Σύντομα, όμως, οι ελπίδες τους διαψεύστηκαν. Οι Νεότουρκοι έδειξαν το σκληρό εθνικιστικό τους πρόσωπο, εκπονώντας ένα σχέδιο διωγμού των χριστιανικών πληθυσμών και εκτουρκισμού της περιοχής, επωφελούμενοι της εμπλοκής των ευρωπαϊκών κρατών στο Α' Παγκόσμιο Πόλεμο. Το ελληνικό κράτος, απασχολημένο με το «Κρητικό Ζήτημα», δεν είχε τη διάθεση να ανοίξει ένα ακόμη μέτωπο με την Τουρκία.

Οι Τούρκοι με πρόσχημα την «ασφάλεια του κράτους» εκτοπίζουν ένα μεγάλο μέρος του ελληνικού πληθυσμού στην αφιλόξενη μικρασιατική ενδοχώρα, μέσω των λεγόμενων «ταγμάτων εργασίας» («Αμελέ Ταμπουρού»). Στα «Τάγματα Εργασίας» αναγκάζονταν να υπηρετούν οι άνδρες που δεν κατατάσσονταν στο στρατό. Δούλευαν σε λατομεία, ορυχεία και στη διάνοιξη δρόμων, κάτω από εξοντωτικές συνθήκες. Οι περισσότεροι πέθαιναν από πείνα, κακουχίες και αρρώστιες.Αντιδρώντας στην καταπίεση των Τούρκων, τις δολοφονίες, τις εξορίες και τις πυρπολήσεις των χωριών τους, οι Ελληνοπόντιοι, όπως και οι Αρμένιοι, ανέβηκαν αντάρτες στα βουνά για να περισώσουν ό,τι ήταν δυνατόν. Μετά τη Γενοκτονία των Αρμενίων το 1916, οι τούρκοι εθνικιστές υπό τον Μουσταφά Κεμάλ είχαν πλέον όλο το πεδίο ανοιχτό μπροστά τους για να εξολοθρεύσουν τους Ελληνοπόντιους. Ό,τι δεν κατάφερε ο Σουλτάνος σε 5 αιώνες το πέτυχε ο Κεμάλ σε 5 χρόνια!
Το 1919 οι Έλληνες μαζί με τους Αρμένιους και την πρόσκαιρη υποστήριξη της κυβέρνησης Βενιζέλου προσπάθησαν να δημιουργήσουν ένα αυτόνομο ελληνοαρμενικό κράτος. Το σχέδιο αυτό ματαιώθηκε από τους Τούρκους, οι οποίοι εκμεταλλεύθηκαν το γεγονός για να προχωρήσουν στην «τελική λύση».
Στις 19 Μαΐου 1919 ο Μουσταφά Κεμάλ αποβιβάζεται στη Σαμψούντα για να ξεκινήσει τη δεύτερη και πιο άγρια φάση της Ποντιακής Γενοκτονίας, υπό την καθοδήγηση των γερμανών και σοβιετικών συμβούλων του. Μέχρι τη Μικρασιατική Καταστροφή το 1922 οι Ελληνοπόντιοι που έχασαν τη ζωή τους ξεπέρασαν τους 200.000, ενώ κάποιοι ιστορικοί ανεβάζουν τον αριθμό τους στις 350.000.
Όσοι γλίτωσαν από το τουρκικό σπαθί κατέφυγαν ως πρόσφυγες στη Νότια Ρωσία, ενώ γύρω στις 400.000 ήλθαν στην Ελλάδα. Με τις γνώσεις και το έργο τους συνεισέφεραν τα μέγιστα στην ανόρθωση του καθημαγμένου εκείνη την εποχή ελληνικού κράτους και άλλαξαν τις πληθυσμιακές ισορροπίες στη Βόρειο Ελλάδα.
Με αρκετή, ομολογουμένως, καθυστέρηση, η Βουλή των Ελλήνων ψήφισε ομόφωνα στις 24 Φεβρουαρίου 1994 την ανακήρυξη της 19ης Μαΐου ως Ημέρα Μνήμης για τη Γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού.

Διαβάστε περισσότερα: http://www.sansimera.gr/articles/140#ixzz2TZKkadF6

 

Αϊδίνι 1919 - Η υπέρτατη θυσία

---

Υποβλήθηκε από Εφορεία Πληροφορικής ΣΕΠ την Τρί, 18/06/2013 - 11:32.

Ο Προσκοπισμός στη Μικρά Ασία άρχισε να οργανώνεται λίγους μήνες πριν από τη λήξη του πρώτου παγκοσμίου πολέμου 1914-1918. Το χρονικό της ίδρυσης αρχίζει από τη Σμύρνη, την πρωτεύουσα της Ιωνίας όπου είχε εγκατασταθεί ο Ευάγγελος Ιωαννίδης, παλαιός πρόσκοπος και Αρχηγός ομάδος από την Αλεξάνδρεια. Μαζί με το Γεώργιο Παπαδημητρίου πήραν την πρωτοβουλία να ιδρύσουν Ελληνικές προσκοπικές ομάδες. Στην προσπάθειά τους αυτή βρήκαν συμπαράσταση από το Δημήτριο Δάλλα που ήταν από τους πρωτοστάτες της εκεί αθλητικής κίνησης του Πανιωνίου Γυμναστικού Συλλόγου κατά τη διάρκεια εκείνης της περιόδου. Συνάντησαν, επίσης, τον Δημήτριο Αγγελομάτη και τον ποιητή Αλέκο Φωτιάδη που είχε παρακολουθήσει τον προσκοπισμό στην Αγγλία.
Όταν την ιστορική ημερομηνία 2 Μαϊου 1919 ο Ελληνικός Στρατός αποβιβαζόταν στη Σμύρνη, οι πρόσκοποι της Ιωνίας πρόσφεραν πολύτιμες υπηρεσίες ως αγγελιαφόροι, σύνδεσμοι, οδηγοί, διερμηνείς, γραφείς και τραυματιοφορείς. Πρόσφεραν ακόμη τις υπηρεσίες τους στο Φρουραρχείο, το Λιμεναρχείο, την Επιμελητεία, το Γραφείο Τύπου, στο Αρχηγείο στρατού και, γενικά, όπου χρειαζόταν βοηθητική υπηρεσία. Πρέπει ακόμη να αναφερθεί ότι στην Ευαγγελική Σχολή είχε στρατωνιστεί για ένα μήνα ομάδα, της οποίας οι πρόσκοποι συνόδευαν τις στρατιωτικές περιπόλους ως οδηγοί, μέρα νύχτα, στις διάφορες συνοικίες της πόλης.
Σε μικρό διάστημα ιδρύθηκαν 63 προσκοπικές ομάδες στη Σμύρνη και την ευρύτερη περιοχή της Μ. Ασίας. Παντού επικρατούσε συνειδητή πειθαρχία, τήρηση των προσκοπικών αρχών και σεβασμός προς τους μεγαλυτέρους. Οι πρόσκοποι συμμετείχαν πάντοτε σε όλες τις εθνικές και θρησκευτικές εκδηλώσεις, σε εκδρομές, κατασκηνώσεις, εράνους και αθλητικούς αγώνες, πραγματικό καμάρι του τόπου τους.
Θυσίες
Η παρουσία των προσκόπων στις πόλεις και τα χωριά της Μικράς Ασίας σκορπούσε τον ενθουσιασμό στον Ελληνισμό και φώτιζε την ελπίδα για το μέλλον που οραματιζόταν. Όμως, ξυπνούσε και τον φθόνο των Τούρκων και το μίσος τους για τη βοήθεια που πρόσφεραν οι πρόσκοποι στον ελληνικό στρατό. Στις τραγικές εξελίξεις που έμελλε να ακολουθήσουν, Τσέτες και Τούρκοι είχαν σε πολλές περιπτώσεις την ευκαιρία να εκδηλώσουν τα αισθήματά τους αυτά με τρόπο άγριο και απάνθρωπο.
Λίγες μέρες μετά την είσοδο του ελληνικού στρατού στη Σμύρνη, έπειτα από πληροφορίες ότι στο Αϊδίνιο συγκεντρώθηκε μεγάλος αριθμός Τσετών, στάλθηκε ισχυρή στρατιωτική δύναμη με επικεφαλής τον αντισυνταγματάρχη Σχοινά για να αντιμετωπίσει την κατάσταση. Η επίθεση των Τσετών αιφνιδίασε τον στρατό, που αποχώρησε από το Αϊδίνιο αφήνοντας τους προσκόπους να υπερασπιστούν την πόλη και να φροντίσουν τα γυναικόπαιδα, τους ανήμπορους και τους τραυματίες.
Το πέρασμα των Τσετών από το Αϊδίνιο κράτησε 3 μέρες και δεν άφησε τίποτα όρθιο. Πυρπόλησαν σπίτια, λεηλάτησαν περιουσίες, βίασαν, ρήμαξαν τα πάντα. Η μανία τους ξέσπασε με ξεχωριστό πάθος πάνω στους ένστολους προσκόπους που φρόντιζαν τους κατοίκους. Όσους δεν έσφαξαν τους οδήγησαν, μαζί με τον Έφορο Νίκο Αυγερίδη, έπειτα από από μια δραματική νύχτα στο μπουντρούμι του Διοικητηρίου, στις όχθες τους Εύδωνα ποταμού. Εκεί, ο επικεφαλής των Τσετών Αντνάν Μεντερές τους ζήτησε να αλλαξοπιστήσουν με αντάλλαγμα τη σωτηρία τους. Η παλικαρίσια άρνηση του Αυγερίδη και όλων των παιδιών και η κραυγή τους «Ζήτω η Ελλάς» σε απάντηση, έκαναν τους διώκτες τους να φρενιάσουν. Ο Αυγερίδης τυφλώθηκε και κατακρεουργήθηκε. Ο Φιλοκτήτης Αργυράκης, ο Μίνωας Βεϊνόγλου και οι άλλοι – συνολικά 31 πρόσκοποι – βασανίστηκαν και σφαγιάστηκαν.
Για το ομαδικό αυτό έγκλημα αντέδρασαν δυναμικά οι Ελληνικές Αρχές, ο ελληνικός και ο παγκόσμιος τύπος, καθώς και πολλές προσωπικότητες. Η κωμόπολη της Κάτω Παναγιάς έγινε επίσης σκηνή λεηλασιών, εμπρησμών και κάθε είδους ωμοτήτων. Δύο παπάδες, από τους πρώτους συλληφθέντες, γνώρισαν μαρτυρικό θάνατο, το ίδιο και οι πρόσκοποι, με μοναδικό αιτιολογικό ότι ήταν πρόσκοποι.

 

 

  14 Ιουνίου 2013 Δημήτρης Κυριακόπουλος

Η σφαγή των Προσκόπων του Αϊδινίου

Από το πανεπιστήμιο ονειρευόμουν αυτό το ταξίδι, με τη μηχανή φορτωμένη περνάμε από τη Χίο στο Τσεσμέ, από εκεί στη Σμύρνη, μετά Κουσάντασι, Αϊδίνιο για το μεγάλο όνειρο και πίσω στην Ελλάδα.
Θα πατήσω το πόδι μου στο Αϊδίνιο, στην πόλη των δικών μου μικρών ηρώων.
Ήταν 17/6/1919 και μετά από τρεις μέρες σκληρών μαχών με τους άτακτους τσέτες Τούρκους, ο Συνταγματάρχης Σχοινάς (καταδικάστηκε στο Στρατοδικείο για λιποταξία ενώπιον του εχθρού και ανικανότητα) δίνει εντολή να αποχωρήσει ο Ελληνικός Στρατός και να εγκαταλείψει τους 8.000 Έλληνες του Αϊδινίου στη μοίρα τους.
Αυτές τις τρεις μέρες ο Νίκος Αυγερίδης, Τοπικός Έφορος των Ελλήνων Προσκόπων, μαζί με δεκάδες ανήλικα παιδιά και τους αρχηγούς τους που φορούν γαλάζια μαντήλια, εγκαταλείπουν τις οικογένειές τους και τα σπίτια τους και προσπαθούν να βοηθήσουν τους ανθρώπους που υποφέρουν, Έλληνες και Τούρκους. Γλιτώνουν από φλεγόμενα σπίτια δεκάδες Τουρκάλες και μωρά, φροντίζουν αδιάκριτα τραυματίες και ξαφνικά συνειδητοποιούν ότι είναι η μόνη οργανωμένη ομάδα που συντρέχει τον πληθυσμό.
Τη φυγή του 4ου Συντάγματος ακολουθούν τρεις μέρες με εκτελέσεις, βιασμούς, ακρωτηριασμούς, βασανιστήρια και 4.000 νεκρούς. Όσοι αιχμαλωτίσθηκαν χάθηκαν, εκτός από αυτούς που δέχθηκαν να αρνηθούν τον Εθνισμό τους.
Στις 18/6/1919, ακριβώς 94 χρόνια πριν, οι Τούρκοι βγάζουν από το υπόγειο του διοικητηρίου τον Νίκο Αυγερίδη που με νερό και ψωμί είχε μεταλάβει τους 31 Προσκόπους του και τους οδηγούν στις όχθες του ποταμού Ευρώτα.
Ο Αντνάν Μεντερές του ζητά να απαρνηθεί τον Εθνισμό του, απαντά «Ζήτω η Ελλάς» και του βγάζει με ξίφος το ένα μάτι. Η απαίτηση επαναλαμβάνεται - η απάντηση επίσης, τότε γδέρνεται ζωντανός και το σώμα του πετιέται στον ποταμό Ευρώτα. Μαζί του και τα 31 παιδιά που έδωσαν την ίδια απάντηση.
Ο Νίκος Αυγερίδης δεν πήρε ντουφέκι να σκοτώσει, δεν βίασε, δεν βασάνισε, φόρεσε το γαλάζιο μαντήλι του και έκανε αυτό που είχε υποσχεθεί. «Να βοηθά κάθε άνθρωπο, σε κάθε περίσταση».
Η οικογένειά του μπορεί να εκτελέστηκε σε μια ελληνική εκκλησία, στην αρμένικη ή στις σπηλιές του Τσακίρογλου που έγινε η τελική σφαγή. Δεν πήγε να τους σώσει, δεν κοίταξε καν να σώσει τον εαυτό του ούτε προσέφυγε σε ξένη πρεσβεία.
Έσωσε πολλούς περισσότερους, Έλληνες και Τούρκους άμαχους, με όπλο τον ανθρωπισμό και την πίστη για προσφορά στο συνάνθρωπο κόντρα σε κάθε έννοια εθνικισμού, ακόμα και στο ανίκητο αίσθημα της αυτοσυντήρησης.
Ο Πρόσκοπος Νίκος Αυγερίδης ήταν προοδευτικός, ήταν ανθρωπιστής, οι Τούρκοι του χρωστούν μία συγγνώμη και οι Έλληνες ένα ευχαριστώ.
Μα, περισσότερο από όλους οι πάνω από 32.000.000 Πρόσκοποι και τα 10.000.000 Οδηγοί όλου του κόσμου οφείλουν τη 18η Ιουνίου να στρέφουν τα βλέμματά τους προς το Αϊδίνιο, τον τόπο μαρτυρίας αυτών που έγραψαν τον ορισμό στο λήμμα "Πρόσκοπος".
Ας τους μιμηθούν Έλληνες και Τούρκοι Πρόσκοποι και ας συνεργαστούν για να αποκτήσει το Αϊδίνιο ένα Προσκοπικό μνημείο αντάξιο του μηνύματος που μας κληρονόμησαν.
Η Ιστορία όμως δεν μπορεί να συνεχίσει να γράφεται οριζόντια. Ο κάθε νεκρός έχει αξία, το κάθε προσωπικό δράμα έχει ένα δίδαγμα, δεν είναι αριθμοί σε λευκές σελίδες.
Ο Σχοινάς τα έριξε στους Βενιζελικούς και γλίτωσε το απόσπασμα, τους 31 Προσκόπους τους βρήκε ο Ελληνικός Στρατός δύο μέρες μετά σε ένα κόκκινο ποτάμι. Όσο για μένα; Ένας δειλός που έφτασε στη είσοδο της πόλης και γύρισε πίσω τρέχοντας να πηδήξει στην Ελλάδα. Ίσως να φοβήθηκα ότι δεν θα μπορούσα να τους μιμηθώ, ίσως πάλι για τη δειλία μου να φταίει που έχω χρόνια να φορέσω γαλάζιο μαντήλι.
Στην επόμενη φυσική ή άλλη καταστροφή που θα δεις τα παιδιά του Αυγερίδη να στήνουν σκηνές, να ψάχνουν σε συντρίμμια ή να σβήνουν πυρκαγιές, δώσε τους ένα ποτήρι νερό, είναι εκεί ώρες και δεν πρόκειται να στο ζητήσουν. Είναι οι δικοί μου μικροί ήρωες. Οι Έλληνες Πρόσκοποι.

Μαρτυρία-ντοκουμέντο για την καταστροφή της «καλλίστης» Σμύρνης

Του ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΔΕΣΠΟΤΟΠΟΥΛΟΥ ακαδημαϊκού, ομότιμου καθηγητή Φιλοσοφίας
Από τον ακαδημαϊκό Κωνσταντίνο Ι. Δεσποτόπουλο, ομ. καθηγητή Φιλοσοφίας και πρώην υπουργό Παιδείας, λάβαμε την ακόλουθη επιστολή, σχετικά με δημοσίευμά μας για τη Μικρασιατική Καταστροφή και το προσφυγικό ζήτημα:
«Γεννημένος στη Σμύρνη, την κατά Στράβωνα «καλλίστην πασών», συναισθάνομαι χρέος μου να σας ευχαριστήσω για τις δύο σελίδες του φύλλου σας της 22/9/2013 με θέμα την Καταστροφή της.
»Ημουν εννέα ετών, αλλά θυμούμαι ζωηρά την απογοήτευση των Σμυρναίων, όταν απέπλευσε το θωρηκτό «Κιλκίς» από το λιμάνι της Σμύρνης, σύμβολο της Ελλάδος στη συνείδησή των. Εμαθα τώρα τη σωστική δράση του Κυβερνήτου εκείνου του θωρηκτού, Πλοιάρχου Ι.Ε. Θεοφανίδου, που κατόρθωσε να πλεύσουν χωρίς σημαίες τα 26 αγκυροβολημένα στη Μυτιλήνη ελληνικά εμπορικά πλοία στην κατεχόμενη από τους Τούρκους Σμύρνη, για να παραλάβουν τους εξαθλιωμένους εκεί Ελληνες, ύστερα από την πυρπόληση των κατοικιών τους.
»Ας μου συγχωρηθεί όμως και να εξηγήσω, πώς βρέθηκαν αγκυροβολημένα στο λιμάνι της Μυτιλήνης τόσα εμπορικά πλοία. Και ιδού η εξήγηση: Δύο ημέρες πριν την είσοδο τουρκικού στρατού, είχαν έλθει στη Σμύρνη δύο υπουργοί της τότε κυβέρνησης, ο Στράτος και ο Θεοτόκης.
»Στην επιτόπια σύσκεψη βεβαιώθηκαν οι δύο υπουργοί ότι έχει καταρρεύσει το Μέτωπο και επίκειται είσοδος των Τούρκων στη Σμύρνη. Τότε ο Στράτος έφυγε από τη σύσκεψη και με δάκρυα έστειλε τηλεγράφημα στον υπουργό Εμπορικής Ναυτιλίας, πολιτικό του ιδικού του κόμματος, και του ζήτησε να στείλει σήμα σε όλα τα ελληνικά εμπορικά πλοία όπου γης να πλεύσουν αμέσως προς τα νησιά Λέσβο, Χίο, Σάμο για να διατεθούν προς διάσωση του ελληνικού πληθυσμού της εγγύς Μικράς Ασίας.
»Δεν φοβήθηκε τη δημιουργία δυσβάστακτου προσφυγικού ζητήματος ο άξιος εκείνος υπουργός, ο ευφυέστερος των τότε υπουργών, όπως μου τον χαρακτήρισε, προ ετών πολλών, ο διάσημος καθηγητής Κωνσταντίνος Τριανταφυλλόπουλος. Με προσωπική πρωτοβουλία, λοιπόν, του υπουργού Στράτου, πολιτικού με ακραία ελληνικό φρόνημα και όχι στενά ελλαδικό, υπήρξαν διαθέσιμα πλοία, ώστε να επιτευχθεί έγκαιρα η μεταφορά στην δυτικά του Αιγαίου Ελλάδα των χιλιάδων Ελλήνων της Μικράς Ασίας, αν και μόνο παιδιών και γυναικών, ενώ οι άνδρες από 16 ετών και άνω κρατήθηκαν από τους Τούρκους»
enet.gr

  Φάνης Μαλκίδης

Μέλος της Διεθνούς Ένωσης Ακαδημαικών για τη Μελέτη των Γενοκτονιών

Το κοινοβούλιο της Νέας Νότιας Ουαλίας της Αυστραλίας αναγνώρισε τη Γενοκτονία Ελλήνων, Αρμενίων και Ασσυρίων.  Μία ακόμη νίκη της αλήθειας των λαών

 

Η 1^η Μαΐου αποτελεί μία ακόμη σημαντική ημέρα στην προσπάθεια αναγνώρισης της Γενοκτονίας των Ελλήνων, των Αρμενίων και των Ασσυρίων, μία ακόμη νίκη της αλήθειας των λαών, που δολοφονήθηκαν από το Οθωμανικό κράτος και τη συνέχειά της την  Κεμαλική Τουρκία. Μίας Γενοκτονίας που μετά από μαζική βία, συλλήψεις γυναικών και παιδιών, βίαιους εξισλαμισμούς, πορείες θανάτου, μαζικές δολοφονίες, διώξεις, εκτοπίσεις, στοίχισε τη ζωή σε πάνω από 3.500.000 ανθρώπους.

Το οργανωμένο σχέδιο βίας  εξαφάνισε την ιστορία του ελληνικού, αρμενικού και ασσυριακού λαού και οδήγησε  εκατομμύρια ανθρώπους στο θάνατο και την προσφυγιά.  Στη συνέχεια, η   τραγωδία, ενός σημαντικού και ιδιαίτερης αξίας μέρους των λαών αυτών, συνδυάστηκε με την καταστροφή και τον ακρωτηριασμό της μνήμης και της ταυτότητας, με την άρνηση, το ψεύδος και την προπαγάνδα.

  Η απόφαση της βουλής της πολιτείας της Νέας Νότιας Ουαλίας Αυστραλίας να αναγνωρίσει τη γενοκτονία αποτελεί μία ιστορικής σημασίας σημαντική πρωτοβουλία της Άσσυριακής Ένωσης, του Ελληνοαυστραλιανού Συμβουλίου και της Αρμενικής Εθνικής Επιτροπής και μία ακόμη δικαίωση των αγώνων Ελλήνων, Αρμενίων και Ασσυρίων  σε όλον πλανήτη. Η προσπάθεια έχει αποτέλεσμα. Σε πείσμα των δοκιμασιών και των εμποδίων, η αλήθεια θα νικήσει! 

Το κείμενο της αναγνώρισης έχει ως εξής:

«Επειδή το  Κοινοβούλιο ψήφισε πρόταση το 1997, για την αναγνώριση και καταδίκη της γενοκτονίας των Αρμενίων, το Κοινοβούλιο αναγνωρίζει ότι η Γενοκτονία των Ασσυρίων και των Ελλήνων αποτελεί   παρόμοια γενοκτονία  που υλοποιήθηκε από την τότε Οθωμανική κυβέρνηση   μεταξύ 1914-1923 και

(α) ενώνει τις κοινότητες των Ασσυρίων, των Αρμενίων και των Ελλήνων της Νέας Νότιας Ουαλίας τιμώντας τη μνήμη των αθώων ανδρών, γυναικών και παιδιών που έπεσαν θύματα των πρώτων σύγχρονων γενοκτονιών,

(β) καταδικάζει τις γενοκτονίες  των Ασσυρίων, των Αρμενίων και των Ελλήνων, και όλες τις άλλες πράξεις γενοκτονίας ως τελευταία πράξη της μισαλλοδοξίας,

(γ) αναγνωρίζει τη σημασία της μνήμης και της μάθησης από τέτοια σκοτεινά κεφάλαια στην ιστορία της ανθρωπότητας για να εξασφαλιστεί ότι τα εν λόγω εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας δεν επιτρέπεται να επαναληφθούν

(δ) καταδικάζει και αποτρέπει όλες τις προσπάθειες να χρησιμοποιήσουν το πέρασμα του χρόνου να αρνηθούν ή να νοθεύσουν την ιστορική αλήθεια της γενοκτονίας των Ασσυρίων, των Αρμενίων και των Ελλήνων, και άλλες πράξεις γενοκτονίας,

(ε) υπενθυμίζει τις μαρτυρίες των στρατιωτών της Αυστραλίας και της Νέας Ζηλανδίας (ANZAC) ως αιχμαλώτων  πολέμου οι οποίοι μαρτυρούν τις γενοκτονίες των Ασσυρίων, των Αρμενίων και των Ελλήνων,

(στ) υπενθυμίζει τις μαρτυρίες των στρατιωτών ANZAC που έσωσαν οι Ασσύριοι, οι Αρμένιοι και οι Έλληνες που επέζησαν της γενοκτονίας,

(ζ) αναγνωρίζει τη σημαντική ανθρωπιστική συμβολή που γίνονται από τους ανθρώπους της Νέας Νότιας Ουαλίας για τα θύματα και τους επιζώντες της γενοκτονίας των Ασσυρίων, των Αρμενίων και των Ελλήνων και

(η) καλεί την κυβέρνηση της Κοινοπολιτείας για να καταδικάσει τις γενοκτονίες των Ασσυρίων, των Αρμενίων και των Ελλήνων»